Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2009

Βιβλιοκρισίες στο RBL 19/9/2009

Στη νέα ηλεκτρονική έκδοση του Review of Biblical Literature δημοσιεύονται οι εξής βιβλιοκρισίες:

L. Stephanie Cobb, Dying to Be Men: Gender and Language in Early Christian Martyr Texts
Reviewed by Jan Willem van Henten

J. Edward Crowley & Paul L. Danove, The Rhetoric of Characterization of God, Jesus, and Jesus' Disciples in the Gospel of Mark
Reviewed by Seán P. Kealy

Ellen F. Davis, Scripture, Culture, and Agriculture: An Agrarian Reading of the Bible
Reviewed by Philip F. Esler

F. Gerald Downing, God with Everything: The Divine in the Discourse of the First Christian Century
Reviewed by Michael Lakey

Lori Anne Ferrell, The Bible and the People
Reviewed by Seαn P. Kealy

Joseph A. Fitzmyer, A Guide to the Dead Sea Scrolls and Related Literature
Reviewed by Shayna Sheinfeld

William H. Jennings, Storms over Genesis: Biblical Battleground in America's Wars of Religion
Reviewed by Michael D. Matlock

Julie Kelso, O Mother, Where Art Thou? An Irigarayan Reading of the Book of Chronicles
Reviewed by Susanne Scholz

Matthew J. Marohl, Faithfulness and the Purpose of Hebrews: A Social Identity Approach
Reviewed by Renate Viveen Hood

Alexander I. Negrov, Biblical Interpretation in the Russian Orthodox Church: A Historical and Hermeneutical Perspective
Reviewed by Peter Penner

Etienne Nodet, The Historical Jesus? Necessity and Limits of an Inquiry
Reviewed by James West

Julia M. O'Brien, Challenging Prophetic Metaphor: Theology and Ideology in the Prophets
Reviewed by Bo H. Lim

Mikeal C. Parsons, Acts
Reviewed by I. Howard Marshall

Ilaria Ramelli and David Konstan, Terms for Eternity: Aiónios and Aídios in Classical and Christian Texts
Reviewed by Jan G. van der Watt

Kevin J. Vanhoozer, ed., Theological Interpretation of the New Testament: A Book-by-Book Survey
Reviewed by Erik Heen

Το νέο τεύχος του NTS / The new issue of NTS

Στο νέο τεύχος του New Testament Studies 55:4 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

Francis Watson, "Q as Hypothesis: A Study in Methodology", 397-415
Τα επιχειρήματα υπέρ της υπόθεσης Q έχουν αλλάξει λίγο από την εποχή του B.H. Streeter. O σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να επιχειρηματολογήσει υπέρ μιας εναλλακτικής υπόθεσης, αλλά να υποστηρίξει ότι, αν θα πρέπει να διατηρηθεί η υπόθεση της Q, θα πρέπει να καταδειχθεί το απίθανο της εξάρτησης του Λουκά από το Ματθαίο μέσα από μία συστηματική και aναλυτική αποκατάσταση των διαδικασιών αναθεώρησης και σύνταξης που προϋποθέτουν οι δύο υποθέσεις. Η υπόθεση της Q θα επιβεβαιωθεί αν (και μόνο αν) μπορεί να προσφέρει μία περισσότερο πιθανή εξήγηση της αναθεώρησης του Μάρκου και της Q από τον Ματθαίο και τον Λουκά παρά η ανάλογη εξήγηση της χρήσης του Λουκά από το Μάρκο και το Ματθαίο.

Osvaldo Padilla,"Hellenistic παιδεία and Luke's Education: A Critique of Recent Approaches", 416-437
Aυτή η μελέτη προσεγγίζει κριτικά τα πρόσφατα έργα, στα οποία υποστηρίζεται ότι ο συγγραφέας των Πράξεων διακρίνεται από ένα υψηλό επίπεδο ρητορικής ικανότητας. Ο συγγραφέας αποπειράται να συμπληρώσει το κενό στις μελέτες των Πράξεων εξετάζοντας δύο δεξιότητες του προγράμματος της τριτοβάθμιας ρητορικής εκπαίδευσης και θέτει το ερώτημα πώς αυτές οι δεξιότητες εμφανίζονται μέσα στο ίδιο το πρόγραμμα σπουδών. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται μία προσπάθεια να δοθεί μία περισσότερο σύνθετη παράλληλη ανάγνωση, η οποία να αποφεύγει τις επιφανειακές συγκρίσεις, οι οποίες συχνά οδηγούν σε παρανοήσεις. Οι δύο δεξιότητες που εξετάζονται είναι η διακειμενικότητα με τα κείμενα των Ελλήνων κλασικών και η δομή του λόγου. Διατυπώνεται η υπόθεση ότι -από την οπτικήτης ρητορικής εκπαίδευσης- ο συγγραφέας των Πράξεων μάλλον δεν είχε ρητορική παιδεία.

Raimo Hakola, "The Burden of Ambiguity: Nicodemus and the Social Identity of the Johannine Christians", 438-455
O Νικόδημος είναι ένας αινιγματικός λογοτεχνικός χαρακτήρας ο οποίος κινείται στη νεκρή ζώνη της αφήγησης του Ιωάννη μεταξύ των αντιπάλων του Ιησού και των πραγματικών μαθητών του. Κάποιοι ερμηνευτές θεωρούν το Νικόδημο ως παράδειγμα του ανθρώπου που δεν έχει επαρκή πίστη, ο οποίος παραμένει στο περιθώριο σε όλη την αφήγηση, ενώ άλλοι εντόπισαν την εξέλιξή του από την αρχική και υποθετική πίστη στην ανοικτή και δημόσια αφοσίωση στον Ιησού. Στο άρθρο ωστόσο ο συγγραφέας συμφωνεί με εκείνους που αναγνώρισαν ότι δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που να προσδιορίζει τον χαρακτήρα του Νικοδήμου, αλλά ότι ο χαρακτήρας του παραμένει μέχρι το τέλος αμφίβολος. Στο άρθρο μία προσανατολισμένη στο κείμενο προσέγγιση του Νικοδήμου συμπληρώνεται από το ερώτημα πώς αυτή η αμφιλεγόμενη λογοτεχνική μορφή μπορεί να λειτούργησε ως σύμβολο για εκείνους που συμμερίζονταν τις δυαλιστικές τάσεις του Ιωάννη. Με τη βοήθεια της θεωρίας για την κοινωνική ταυτότητα ο συγγραφέας προσπαθεί να εξηγήσει πώς αυτή η αμφισημία του Νικοδήμου μπορεί να βοήθησε την ιωάννεια κοινότητα να αποδεχθεί τις αβεβαιότητες που βίωνε στο κοινωνικό της περιβάλλον χωρίς να εγκαταλείψει τη στερεότυπη και αποκρυσταλλωμένη αναφορά της στο συμβολικό της κόσμο.

Harm W. Hollander, "The Idea of Fellowship in 1 Corinthians 10.14–22", 456-470
Στο 1 Κορ 10,14-22 ο Παύλος προειδοποιεί τους αναγνώστες του να εγκαταλείψουν την ειδωλολατρία. Για να τους πείσεις τους επισημαίνει την ενότητα και την αλληλεγγύη, η οποία υπάρχει μεταξύ εκείνων που συμμετέχουν στην ίδια θρησκεία. Σε αυτήν τη συνάφεια χρησιμοποιεί τις λέξεις "κοινωνία" και "κοινωνός" (στ. 16,18 και 20). Στο στ. 17 ο Παύλος λέει στους αναγνώστες του ότι στα κοινά τους δείπνα έχουν "συντρόφους", που αυτήν τη φορά εκφράζεται μέσω του ρήματος "μετέχειν". Υπό το φως των αρχαίων παραλλήλων ο συγγραφέας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι αναφορες στην "κοινωνία" στο στ. 16 (πρβλ. στ. 18 και 20) θα πρέπει να κατανοηθούν εκκλησιολογικά και αναφέρονται στο "συνέταιρο" παρά στο "συμμετέχοντα".

Mark Wilson, "The Route of Paul's First Journey to Pisidian Antioch", 471-483

Η διαδρομή που ακολούθησε ο Παύλος κατά το πρώτο του ταξίδι μεταξύ Πέργης και Πισιδικής Αντιόχειας είναι ακόμη θέμα συζήτησης. Στο άρθρο ο συγγραφέας εξετάζει τις τρεις εναλλακτικές διαδρομές που πρότειναν οι ερευνητές. Αναλύει τις ιστορικές και γεωγραφικές μαρτυρίες για την κάθε διαδρομή και επικεντρώνεται κυρίως στο εκτεταμένο οδικό δίκτυο που υπήρχε στην Παμφυλία, Πισιδία και νότια Γαλατία κατά τον 1ο αι.
Οι χάρτες συνήθως απεικονίζουν μία διαδρομή και ο συγγραφέας συζητά τους λόγους γι' αυτήν την επιλογή. Με βάση αυτήν την κριτική επισκόπηση των μαρτυριών προτείνεται μία νέα υπόθεση για τη διαδρομή κατά τον 10 αι.

Alicia J. Batten, "Neither Gold nor Braided Hair (1 Timothy 2.9; 1 Peter 3.3): Adornment, Gender and Honour in Antiquity", 484-501
Σε αυτό το άρθρο εξετάζονται οι σχέσεις μεταξύ του στολισμού, του φύλου και της τιμής στον ελληνορωμαϊκό κόσμο με σκοπό να εντοπισθεί η ευρύτερη συνάφεια για την κατανόηση της προσπάθειας περιορισμού του γυναικείου στολισμού στα 1 Τιμ 2,9 και 1 Πε 3,3. Η συγγραφέας υποστηρίζει ότι, ενώ πολλοί άνδρες συγγραφείς επικρίνουν τις γυναίκες που στολίζονται και τις κατηγορούν για luxuria, δε συμμερίζονταν και όλες οι γυναίκες αυτήν την άποψη. Μάλλον οι γυναίκες φαίνεται να είχαν σε μεγάλη υπόληψη τα κοσμήματα, τα ακριβά ρούχα, τα περίτεχνα μαλλιά ως τρόποι έκφρασης κοινωνικής θέσης και τιμής και ως σημαντικές μορφές οικονομικής δύναμης. Αυτοί οι παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη, όταν κανείς προσπαθεί να κατανοήσει γιατί οι συγγραφείς των 1 Τιμ και 1 Πε συμβουλεύουν τις γυναίκες να αποφεύγουν τον χρυσό, τα μαργαριτάρια, τα πλεγμένα μαλλιά και τα ακριβά ρούχα.

David G. Horrell, "The Themes of 1 Peter: Insights from the Earliest Manuscripts (the Crosby-Schøyen Codex ms 193 and the Bodmer Miscellaneous Codex containing P72)", 502-522
Οι πρόσφατες εξελίξεις στον τομέα της κριτικής του κειμένου ενθάρρυναν τους μελετητές της Κ.Δ. να θεωρήσουν τα διάφορα χειρόγραφα της Κ.Δ. όχι απλά ως πηγές διαφορετικών γραφών που δίνουν τη δυνατότητα αποκατάστασης του αρχικού κειμένου αλλά ως ερμηνευτικές αποδόσεις με το ιδιαίτερό τους ενδιαφέρον και ως σημαντικές μαρτυρίες για τον αρχέγονο Χριστιανισμό. Έχοντας τα παραπάνω ως αφετηρία στο άρθρο εξετάζεται το τι μπορεί να υποδηλώνουν τα δύο (πιθανόν) αρχαιότερα χειρόγραφα της 1 Πε σχετικά με τη θέση αυτού του κειμένου και τι θεωρούσαν οι αρχαίοι αναγνώστες του ως τα βασικά θέματα λαμβάνοντας υπόψη τα άλλα κείμενα, με τα οποία συνδέεται. Και στις δύο περιπτώσεις και με μερικές ενδιαφέρουσες συμπτώσεις η 1 Πε θεωρείται ως ένα κείμενο το οποίο επικεντρώνεται στο πασχάλιο θέμα του πάθους, του μαρτυρίου και της δικαίωσης του Χριστού και το σχετιζόμενο με αυτά πάθος και την ελπίδα των πιστών του μέσα σε έναν εχθρικό κόσμο. Αυτά τα δύο χειρόγραφα καλούν σε κάποια επανεξέταση της παλαιότερης έρευνας σχετικά με την επιστολή, η οποία θεώρησε την 1 Πε ως βαπτισματική ομιλία ή πασχάλια λειτουργία. Ενώ αυτά παραμένουν μη πειστικές απόψεις, όσον αφορά στην προέλευση της 1 Πε, ορθά ταυτίζουν θέματα και συσχετισμούς, τα οποία είχαν εντοπίσει και οι αρχαίοι εκδότες της επιστολής.

Joel Marcus, "Birkat Ha-Minim Revisited", 523-551
Ο J. Louis Martyn κι άλλοι έχουν υποστηρίξει ότι η απόφαση των ραββίνων του τ. του 1ου αι. να εισάγουν μία λειτουργική κατάρα εναντίον των αιρετικών (Birkat Ha-Minim) παρέχει το υπόβαθρο των αρχαίων χριστιανικών κειμένων, τα οποία κάνουν λόγο για χριστιανούς που εκδιώκονταν από τις συναγωγές με κατάρες. Ερευνητές των πρόσφατων χρόνων, ωστόσο, έχουν αμφισβητήσει την υπόθεση ότι η αρχαιότερη μορφή του Birkat Ha-Minim αναφερόταν στους χριστιανούς και ότι οι ραββίνοι έλεγχαν τις συναγωγές. Στο άρθρο ο συγγραφέας υποστηρίζει τα βασικά σημεία της θέση του Martyn, ενώ ταυτόχρονα ασχολείται και με το θέμα του ελέγχου που ασκούσαν οι ραββίνοι κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Επιπλέον υποστηρίζει ότι το αρχικό Birkat Ha-Minim ίσως ήταν μια κατάρα του Κουμράν εναντίον των Ρωμαίων.

Michael F. Bird - Michael R. Whitenton, "The Faithfulness of Jesus Christ in Hippolytus's De Christo et Antichristo:Overlooked Patristic Evidence in the Πίστις Χριστοῦ Debate", 552-562
Η συζήτηση σχετικά με τη σημασία της φράσης "πίστις Χριστοῦ" συνεχίζει χωρίς να φαίνεται ότι καταλήγει σε σίγουρα συμπεράσματα εκτός από ένα: οι Πατέρες της Εκκλησίας γενικά δεν κατανοούσαν τη φράση "πίστις Χριστοῦ" στα παύλεια κείμενα με τη σημασία της "πιστότητας του Χριστού". Επιπλέον, δεν εντοπίστηκε μέχρι σήμερα ένα πατερικό κείμενο που να συνδέει την πιστότητα του Ιησού με το θάνατό του στο σταυρό. Λαμβάνοντας αυτά υπόψη ο σκοπός του παρόντος άρθρου είναι: 1) να ασκήσει κριτική στη σύγχρονη έρευνα σχετικά με τη φράση "πίστις Χριστοῦ" στους Πατέρες της Εκκλησίας και (2) να παρουσιάσει μία αγνοημένη μέχρι σήμερα μαρτυρία από το έργο του Ιππολύτου, η οποία σαφώς συνδέει την πιστότητα του Ιησού με το θάνατό του στο σταυρό.

Οι θίασοι στην αρχαία Πομπηία / Associations in ancient Pompeii

Ο Phil Harland έχει αναρτήσει στο ιστολόγιό του ένα σύντομο κείμενο για τους θιάσους στην αρχαία Πομπηία και τους μηχανισμούς διαμόρφωσης και διατήρησης της ταυτότητας των μελών τους. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι οι ανταγωνισμοί μεταξύ των διαφορετικών θιάσων και ο Harland αναφέρει ένα περιστατικό αντιπαράθεσης θιάσων από δύο πόλεις (Nuceria και Πομπηία), με επεισόδια που κλιμακώθηκαν και οδήγησαν σε μία μικρή σύγκρουση μέσα στο αμφιθέαρο της Πομπηίας. Ο Harland παραπέμπει και σε έναν πίνακα, ο οποίος ίσως συνδέεται με το περιστατικό.
Για να διαβάσετε το κείμενο, πατήστε εδώ.

Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2009

Το νέο τεύχος του ASE

Το νέο τεύχος του Annali di storia dell'esegesi 25:2 (2008) έχει ως θέμα του το βιβλίο των R. Cameron / M.P. Miller, Redescribing Christian Origins (SBL Symporium Series 28), Atlanta 2004. Τα άρθρα του περιοδικού συζητούν κριτικά τις θέσεις που υποστηρίχθηκαν στις επιμέρους μελέτες του παραπάνω βιβλίου:
  • François Bovon, "Response to 'Redescribing Christian origins'", 8-15
  • Adriana Destro, "Describing early Christianity in anthropological terms : a response to 'Redescribing Christian origins'", 15-22
  • John S. Kloppenborg, "Beyond tinkering and apologetics : a response to 'Redescribing Christian origins'", 23-35
  • Ron Cameron, "Redescribing Christian origins", 35-54
  • Luigi Walt, "A non-canonical Jesus in Paul? : 1 Corinthians 1-4 as a test case", 55-74
  • Daniele Tripaldi, "Per una definizione del genere letterario dell'Apocalisse di Giovanni : appunti sul testo", 75-116
  • Brent Landau, "The unknown apostle : a Pauline agraphon in Clement of Alexandria's 'Stromateis'", 117-127
  • Luca Arcari, "Simbolizzazioni collettive e autodefinizione di gruppo nell'Apocalisse di Giovanni", 129-153
  • Elisabeth Mégier, "'Manifest prophecies' in Latin commentaries on Isaiah, from St. Jerome to the middle of the 12th century", 155-168
  • Karim Schelkens, "Exegesis in the wake of Vatican II : Lucien Cerfaux and the origins of 'Dei Verbum'", 169-201
  • Elisabetta DeLuca - Mara Rescio - Eliana Stori - Daniele Tripaldi - Luigi Walt, "La trasmissione delle parole die Gesù : scandalo e prova, perseveranza e salvezza: appunti di una ricerca in corso", 203-213

Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2009

Βιβλική αρχαιολογία, ιστορία και απολογητική / Biblical archaeology, history and apologetics

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί ένα σύντομο κείμενο του ομότιμου καθηγητή του Παν/μίου της Κοπεγχάγης Thomas L. Thompson, το οποίο συζητά το θέμα του ρόλου και του περιεχομένου της Βιβλικής Αρχαιολογίας, τη σύνδεσή της με μία καταγραφή της ιστορίας ιδεολογικά προσανατολισμένης και την αξιοποίησή της για απολογητικούς σκοπούς. Ο Thompson συζητά επίσης ορισμένα επιμέρους παραδείγματα, π.χ. την ιστορία του Εωσφόρου και των αγγέλων του, τις τρεις εκδοχές της βασιλείας του Ιωσία, την ιστορική αξία του βιβλίου του Έσδρα.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το κείμενο, πατήστε εδώ.

Το νέο τεύχος του ZAW / Τhe new issue of ZAW

Στο νέο τεύχος του Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 121:3 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Nadav Na'aman, "Saul, Benjamin and the Emergence of ›Biblical Israel‹ (continued, Part 2)", 335-349
To άρθρο πραγματεύεται το ερώτημα, γιατί οι συγγραφείς του Ιούδα άρχισαν να ονομάζουν το βασίλειο και τους ανθρώπους ανάμεσα στους οποίους έζησαν και συνέταξαν τα έργα τους με το όνομα "Ισραήλ" αντί με εκείνο του Iούδα. Ο συγγραφέας συζητά μείζονα προβλήματα, όπως α) τις μαρτυρίες που στηρίζουν την υπόθεση ότι η διοικητική περιοχή του Βενιαμήν ήταν μέρος της επικράτειας του Ισραήλ ήδη πριν το τ. του 8ου αι., β) το αν ο Βενιαμήν θα έπρεπε να θεωρηθεί ως μία βόρεια ισραηλιτική φυλή, κι επομένως ως το κανάλι μέσω του οποίου πέρασαν στην αυλή της Ιερουσαλήμ παραδόσεις του Β. Βασιλείου, γ) το αν ο ανταγωνισμός μεταξύ του Σαούλ και του Δαυίδ, ο οποίος περιγράφεται στα βιβλία του Σαμουήλ, αντικατοπτρίζει την ένταση μεταξύ του Ισραήλ και του Ιούδα στην περίοδο της μοναρχίας. Μετά τη λεπτομερή εξέταση αυτών και άλλων θεμελιωδών ερωτημάτων, διατυπώνεται η υπόθεση ότι η ιδέα του "βιβλικού Ισραήλ" γεννήθηκε στην ιστοριογραφία του Ιούδα κατά την προαιχμαλωσιακή περίοδο. Επιλέχθηκε, επειδή η περιγραφή της ακμής της μοναρχίας προϋπόθετε μία επικράτεια, η οποία ήταν μεγαλύτερη από το βασίλειο του Ιούδα, εξ ου αι το όνομα "Ισραήλ", το οποίο δεν το διεκδικούσε πια κανείς μετά την προσάρτηση του βασιλείου του Ισραήλ από την Ασσυρία και το οποίο χρησιμοποιούνταν για να χαρακτηρίσει τόσο την επικράτεια όσο και τους κατοίκους της.

Joseph Fleishman, "Did a Child's Legal Status in Biblical Israel Depend upon his being Acknowledged?", 350-368
Δεν υπάρχουν μαρτυρίες στη Βίβλο ότι η ιδέα της αναγνώρισης των παιδιών υπήρχε στο βιβλικό Ισραήλ. Ο σύνδεσμος μεταξύ του νεογέννητου παιδιού και του πατέρα του καθόριζε τη νομική του θέση. Κάθε παιδί που γεννιόταν μέσα σε μία νόμιμη σχέση θεωρούνταν νόμιμο τέκνο του πατέρα του. Η νομική αρχή φαίνεται ότι συντάχθηκε για να αποφευχθούν περιπτώσεις, όπου ένα παιδί μπορούσε να θεωρηθεί χωρίς πατέρα, αποκομμένο από το οικογενειακό πλαίσιο, απόκληρο και χωρίς τα δικαιώματα του γιου και κληρονόμου. Η νομική θέση του παιδιού ήταν ανεξάρτητη από την αναγνώρισή του από τον πατέρα του.

Bernd U. Schipper, "Die »eherne Schlange«. Zur Religionsgeschichte und Theologie von Num 21,4–9", 369-387
Λαμβάνοντας υπόψη το υπόβαθρο των κειμένων της αρχαίας Εγγύς Ανατολής σχετικά με το δάγκωμα του φιδιού και τo γήτευμα των φιδιών, η πράξη θεραπείας μέσω της ενατένισης ενός αγάλματος που παριστάνει ένα φίδι στο Αρ 21,4-9, φαίνεται να είναι μοναδική στο είδος της. Έρχεται σε αντίθεση προς την υπόλοιπη θρησκευτική συνάφεια, μέσα στην οποία η αντιμετώπιση των φιδιών στηριζόταν σε τελετουργίες (στις οποίες συχνά γινόταν χρήση φυλακτών). Η ιστορία του χάλκινου φιδιού, ωστόσο, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι έχει δεχθεί επιδράσεις από το Δτν 18, Έξ 15,26 και μία παράδοση, η οποία έρχεται σε αντίθεση προς κάθε μορφή μαγείας ή τελετουργίας, όπου ο Μωυσής ο "μεσάζων" αντικαθιστά το θρησκευτικό ειδικό. Περιληπτικά το Αρ 21,4-9 φαίνεται να είναι μεταγενέστερο κείμενο, το οποίο χρησιμοποιεί την ιστορία του Ισραήλ στην έρημο ως ένα παράδειγμα αντίθεσης προς τη συνεχιζόμενη πρακτική του γητεύματος των φιδιών και των μαγικών τελετουργιών.

Juha Pakkala, "The Date of the Oldest Edition of Deuteronomy", 388-401Πλήρης  στοίχιση
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που οδηγούν στην υπόθεση ότι η αρχαιότερη έκδοση του Δευτερονομίου ανάγεται σε μία εποχή μετά το 586 π.Χ. Ειδικά το αρχαιότερο κείμενο του Δτν 12, το οποίο γενικά θεωρείται ως ο πυρήνας του Πρωτοδευτερονομίου, μπορεί να συντάχθηκε μόνο σε μία συνάφεια, όταν δεν υπήρχε Ναός, κράτος ή μονάρχης, ενώ άλλα τμήματα του Πρωτοδευτερονομίου, στο μέτρο που αυτό μπορεί να αποκατασταθεί, επίσης αποκαλύπτουν στοιχεία, τα οποία προδίδουν μία μεταγενέστερη προέλευση. Ο συγγραφέας δεν προχωρά μέχρι στο σημείο να προσφέρι μία ακριβή συνάφεια για το Πρωτοδευτερονόμιο, αλλά απλά υποστηρίζει ότι η χρονολόγησή του στην εποχή του Ιωσία ή οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην περίοδο της μοναρχίας είναι απίθανη.

Martin Rösel, "Salomo und die Sonne. Zur Rekonstruktion des Tempelweihspruchs I Reg 8,12f.", 402-417
Ο συγγραφέας αναλύει την ελληνική εκδοχή της αφιέρωσης του Ναού από τον Σολομώντα στο 1 Βασ 8,12/3 Βασ 8,53 (Ο΄) και πραγματεύεται το ερώτημα, εάν είναι δυνατό να αποκατασταθεί το κείμενο που λειτούργησε ως βάση του. Καταλήγει, πρώτον, ότι δεν είναι δυνατή μία αξιόπιστη απόδοση του ελληνικού κειμένου στα εβραϊκά. Δεύτερον, το αρχαίο ελληνικό κείμενο έχει τη δική του θεολογική αντίληψη, όσον αφορά στο Ναό του Σολομώντος. Τέλος, το υποτιθέμενο προηγούμενο κείμενο των Ο' δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανακατασκευασθεί η ιδεολογία για το Ναό πριν τον Σολομώντα.

Gard Granerød, "Omnipresent in Narratives, Disputed among Grammarians: Some Contributions to the Understanding of wayyiqtol and their Underlying Paradigms", 418-434
Ο συγγραφέας συζητά κάποιες πρόσφατες συμβολές στο ερώτημα της συντακτικής λειτουργίας του τύπου wayyiqtol , ο οποίος είναι χαρακτηριστικός για τις βιβλικές εβραϊκές αφηγήσεις (Waltke/O'Connor και Joüon/Muraoka από τη μία και Niccacci από την άλλη). Λαμβάνει ειδικά υπόψη του τα γλωσσολογικά παραδείγματα τα οποία βρίσκονται στη βάση αυτών των μελετών ("συγκρητική γλωσσολογία" και "κειμενική γλωσσολογία"). Ασκεί κριτική στην ετυμολογική εξήγηση που προτείνουν οι Waltke/O'Connor, ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζει ότι το μοντέλο κειμενικής γλωσσολογίας του Niccacci θα πρέπει να δεχθεί προσαρμογές. Τέλος, διατυπώνει την υπόθεση ότι η κυρίαρχη παρατακτική σύνταξη των αφηγήσεων στη μετάφραση των Ο' θα μπορούσε να λειτουργήσει ως υπόδειγμα για τις σύγχρονες μεταφράσεις. Κατά συνέπεια οι μονότονες αλυσίδες των αρχικών προτάσεων wayyiqtol στις εβραϊκές αφηγήσεις θα μπορούσαν να αποδοθούν στις σύγχρονες γλώσσες με παρατακτική σύνδεση.

Ένα νέο βιβλίο για τη βιβλική ερμηνευτική / A new book on hermeneutics


Από τον εκδοτικό οίκο de Gruyter κυκλοφορεί ένα αξιόλογο λεξικό με θέμα τη βιβλική ερμηνευτική:

Oda Wischmeyer (εκδ.), Lexikon der Bibelhermeneutik; Begriffe – Methoden – Theorien – Konzepte, de Gruyter 2009
ISBN 978-3-11-019277-3
170 ευρώ

Περιγραφή εκδοτικού οίκου
Το παρόν λεξικό της βιβλικής ερμηνευτικής παρουσιάζει βασικές έννοιες, μεθόδους, ειδικές έννοιες και ιστορικές και σύγχρονες απόψεις για την κατανόηση της Βίβλου, όλες κάτω από τη γενική αρχή μιας ερμηνευτικής βασισμένης στο κείμενο. Θεολογικά μοντέλα της βιβλικής ερμηνευτικής συνδυάζονται με μοντέλα σχετικά με την κατανόηση του κειμένου, που προέρχονται από τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Τα λήμματα του λεξικού συντάχθηκαν από ειδικούς των σχετικών θεολογικών τομέων καθώς και των αντίστοιχων επιστημών της γλωσσολογίας και της φιλολογίας, της φιλοσοφίας και των επιστημών της θρησκείας (Ιουδαϊσμού και Ισλάμ). Έτσι η εγκυκλοπαιδικά δομημένη ερμηνευτική του βιβλικού κειμένου που προκύπτει κατανοεί την κανονική εκδοχή της Βίβλου ως υπερκείμενο, του οποίου τα επιμέρους κείμενα συγκροτούν το κανονικό σώμα των κειμένων της Βίβλου, για την οποία ήδη από την εποχή της αρχαίας Εκκλησίας μέχρι σήμερα αναπτύσσονται συνεχώς ειδικές μέθοδοι κατανόησης και της οποίας η ιστορία ερμηνείας αποτελεί μία ιδιαίτερη κουλτούρα κειμένου, η οποία βρίσκεται σε ένα συνεχή διάλογο με φιλολογικά, φιλοσοφικά και λογοτεχνικά ή γλωσσολογικά μοντέλα ερμηνευτικής και ερμηνείας.

Το νέο τεύχος του BTB / The new issue of BTB

Στο νέο τεύχος του Biblical Theology Bulletin 39:4 (2009) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Gale A. Yee, "'Take This Child and Suckle It for Me': Wet Nurses and Resistance in Ancient Israel", 180-189
Με αφετηρία το Έξ 2 και άλλες αναφορές σε τροφούς μέσα στην εβραϊκή Βίβλο στο άρθρο εξετάζονται οι κοινωνικοϊστορικές συνθήκες για τις ελεύθερες και δούλες τροφούς στην αρχαιότητα μέσω μίας διαπολιτισμικής διερεύνησης των ελληνορωμαϊκών και ραββινικών νομικών και πολιτιστικών κειμένων. Στη συνέχεια αναλύεται το Έξ 2αs ως παράδειγμα λογοτεχνίας της αντίστασης κατά την περσική περίoδο με σκοπό την αντίσταση ενάντια στον περσικό έλεγχο μέσα στην ιουδαϊκή κοινότητα στο Yehud. Η τροφός αντιπροσωπεύει την αντίσταση της υποδουλωμένης τάξης ενάντια στην καταπίεση και τη γενοκτονία.

Robert K. Gnuse, "The Assault upon Kings and Tyrants in the Moses Tradition", 190-203
Οι βιβλικές παραδόσεις σχετικά με τον Μωυσή στο βιβλίο της Εξόδου και των Αριθμών περιέχουν μία σαφή κριτική των τυραννικών βασιλέων και των καταπιεστικών πράξεών τους, όπως αυτό παρουσιάζεται με δραματικό τρόπο και ως μεταφορά στο πρόσωπου του Φαραώ και των πράξεών του. Ταινίες και κινούμενα σχέδια μέσα στο πέρασμα των χρόνων αποτύποωσαν τη δύναμη αυτού του δραματικού συμβολισμού. Μία προσεκτική ανάγνωση του κειμένου αποκαλύπτει πόσο βαθύτερα διεισδυτική είναι αυτή η κριτική της εξουσάις και αυτών που την κατέχουν μέσα στη βιβλική αφήγηση. Σε εποχές ιδιαίτερα κρίσιμες και σε εποχές με χιούμορ ο βιβλικός συγγραφέας μας επιτίθεται στις επιταγές των βασιλέων και των συμβούλων τους. Το άρθρο δεν παρέχει τόσο μία ακαδημαϊκή ανάπτυξη όσο τη διατύπωση σκέψεων σχετικά με τις δυνατές πολιτικές μεταφορές του ιερού κειμένου μας. Πολύ συχνά στη βιβλική θεολογία δεν κατορθώνουμε να εκτιμήσουμε το βάθος της βιβλικής κριτικής εναντίον της τυραννίας και την αντίστοιχη επιδοκιμασία της ανθρώπινης ελευθερίας και ισότητας.

James A. Sanders and Paul E. Capetz, "Credo in Unum Deum: A Challenge", 204-213
Ένας κανόνας είναι αποκρυσταλλωμένος και δυναμικός. Η ερμηνευτική δυναμική του βιβλικού κανόνα δεν έπαψε, όταν διάφορες κοινότητες πίστης έκλεισαν τον κανόνα τους. Κάθε κοινότητα διεκδικεί για το δικό της κανόνα το προνόμιο να είναι καθοριστικό για την ζωή της κοινότητας. Ωστόσο η πορεία αποκρυστάλλωσης του κανόνα συνεχίστηκε σε όλες τις κοινότητες πίστης: ιουδαϊκές, χριστιανικές και ισλαμικές. Οι ερμηνεία του αντικατοπτρίζει τις εποχές και τους πολιτισμούς κατά τους οποίους παρατίθεται. Κεντρικό ζήτημα στον κανόνα είναι η εξελισσόμενη κατανόηση του Θεού. Και στις τρεις μονοθεϊστικές θρησκείες υπήρχε για αιώνες οι πάγια θέση ότι μόνο η ιδιαίτερη αντίληψη της καθεμιάς είναι ορθή. Είναι αναγκαίο επίσης τονίζει το άρθρο να προχωρήσει κανείς σε μία πληρέστερη κατανόηση του τι σημαίνει σήμερα η πίστη στον ένα Θεό του παντός.

John J. Pilch, "Music in 2nd (Slavonic) Enoch", 214 -221
Στα ουράνια ταξίδιά του, όπως αυτά περιγράφονται στο 2 (σλαβονικό) Ενώχ ο Ενώχ ακούει "την απερίγραπτη ψαλμωδία ενός στρατού χερουβίμ". Στο άρθρο ο συγγραφέας αποπειράται να ερευνήσει τη φύση της ψαλμωδίας που άκουσε ο Ενώχ. Ιδέες της ψυχολογικής ανθρωπολογίας και της εθνομουσικολογίας συμβάλλουν στην αναζήτηση πολιτιστικά πιθανών απαντήσεων.

Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2009

Ph. Harland: Μαγνητοφωνημένη διάλεξη για τη λατρεία της Αρτέμιδος στην Έφεσο / Ph. Harland: Podcast on Artemis of Ephesus

Στο ιστολόγιό του ο Phil Harland έχει αναρτήσει μία ενδιαφέρουσα μαγνητοφωνημένη διάλεξη για τις λατρείες των θεών στις αρχαίες πόλεις και ειδικότερα της Αρτέμιδος στην Έφεσο.
Για να την ακούσετε πατήστε εδώ.
Podcast 4.2: A City and Its Patron Deity - Artemis of Ephesus

Τρίτη 15 Σεπτεμβρίου 2009

Ανασκαφή δρόμου της εποχής του Δεύτερου Ναού στην Ιερουσαλήμ / Excavation of a Second Temple street in Jerusalem

Στην επίσημη ιστοσελίδα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του Ισραήλ έχει αναρτηθεί ένα κείμενο σχετικά με την ανασκαφή του αρχαίου πλακόστρωτου δρόμου που βρέθηκε στην Ιερουσαλήμ και ο οποίος χρονολογείται στην εποχή του Δεύτερου Ναού. Η ύπαρξή του ήταν γνωστή εδώ και 100 χρόνια, αλλά στη συνέχεια καλύφθηκε και πάλι με χώμα. Το τμήμα που έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι βρίσκεται 55ο μέτρα νότια του όρους της Σιών και μάλλον αποτελεί τμήμα του δρόμου που οδηγούσε από την κολυμβήθρα του Σιλωάμ προς το Βορρά. Οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι είναι ο δρόμος που ακολουθούσαν οι προσκυνητές για να ανέβουν στο ναό.
Για να διαβάσετε ολόκληρο το δημοσίευμα, πατήστε εδώ.

(Πηγή: ιστολόγιο PaleoJudaica)

Τα τεύχη 51 & 52 του Biblical Research

Στα τεύχη 51 (2006) & 52 (2007) του Biblical Research δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

51 (2006)
  • Lowell K. Handy, "Josiah through Mesopotamian eyes : introduction", 5-8
  • JoAnn Scurlock, "Josiah : the view from Mesopotamia", 9-24
  • Steven W. Holloway, "Smart mobs, bad crowds, godly people and dead priests : crowd symbols in the Josianic narrative and some Mesopotamian parallels", 25-52
  • Anthony P. Stone, "Does 'shadow of death" mean "deep darkness?'", 53-57

52 (2007)
  • Robert Branson, "The polyvalent sN' : an emotional, performative, and covenantal term", 5-15
  • David Creech, "Now where's the fun in that? : the humorless narrator in the Greek translation of Esther", 17-40
  • Kevin B. MacCruden, "Compassionate soteriology in Hebrews, 1 Peter, and the Gospel of Mark", 41-56
  • Hans J. Klauck, "With Paul through heaven and hell : two apocryphal apocalypses", 57-72

Δύο νέα άρθρα στο JHS

Στην ηλεκτρονική έκδοση του Journal of Hebrew Scriptures 9 (2009) έχουν αναρτηθεί τα εξής άρθρα:

Robert D. Holmstedt, "אני ולבי-The Syntactic Encoding of the Collaborative Nature of Qohelet’s Experiment"
Η γλώσσα του βιβλίου του Εκκλησιαστή έχει σαγηνεύσει κι έχει παράλληλα προβληματίσει γενιές ερευνητών εξαιτίας της πληθώρας των ορθογραφικών, μορφολογικών, συντακτικών και λεξικολογικών ιδιαιτεροτήτων της. Ένα ιδιαίτερο γλωσσολογικό χαρακτηριστικό, το οποίο όμως δεν έτυχε της απαραίτητης προσοχής, είναι η παρουσία και συντακτική θέση της αντωνυμίας אני ως υποκειμένου στο α΄ πρόσωπο π.χ. 1:16 דברתי אני עם־לבי. Το ανεξάρτητο αυτό υποκείμενο χαρακτηρίζεται ως πλεοναστικό, ως μία στρατηγική τονισμού του υποκειμένου και ως μία στρατηγική ανάδειξης μίας σημαντικής αφηγηματικής στιγμής. Ωστόστο καμιά από αυτές τις περιγραφές σύμφωνα με το συγγραφέα του άρθρου δεν μπορεί να περιγράψει με ακρίβεια τη χρήση του μέσα στο βιβίο και στο άρθρο ο συγγραφέας αναλύει αυτό το πρόβλημα.

Oded Lipschits, "Persian Period Finds from Jerusalem: Facts and Interpretations"
Η βαβυλωνιακή, περσική και πρώιμη ελληνιστική περίοδος είναι μοναδικές στην ιστορία του Ιούδα. Αποτελούν κατά κάποιον τρόπο ένα είδος " διαλείμματος" μεταξύ δύο περιόδων μεγαλείου και πολιτικής ανεξαρτησίας. Στο άρθρο παρουσιάζονται τα αρχαιολογικά ευρήματα από την Ιερουσαλήμ κατά την περσική και την πρώιμη ελληνιστική περίοδο. Επίσης γίνεται μία εκτίμηση της κατοικημένης περιοχής της πόλης και του πληθυσμού της με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα. Στο άρθρο δίνεται έμφαση στη σημασία του λόγου Ophel ως την κύρια κατοικημένη περιοχή σε αυτές τις περιόδους, η οποία παρουσιάζει μοναδικό ενδιαφέρον για την αρχαιολογική και ιστορική έρευνα της αρχαίς Ιερουσαλήμ.

Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2009

BMCR: νέες βιβλιοκρισίες

Στην ιστοσελίδα του Bryn Mawr Classisal Review έχουν δημοσιευθεί οι εξής βιβλιοκρισίες:

Seyoon Kim, Christ and Caesar: The Gospel and the Roman Empire in the Writings of Paul and Luke. Grand Rapids, Mich.: William B. Eerdmans Publishing Company, 2008
ΙSBN 978-0-8028-6008-8
Reviewed by Joseph D. Fantin

William B. Irvine, A Guide to the Good Life: The Ancient Art of Stoic Joy. Oxford/New York: 2009.
ISBN 9780195374612
Reviewed by Walter M. Roberts III

Gregory S. Aldrete, Daily Life in the Roman City: Rome, Pompeii, and Ostia (paperback edition; first published 2004). Norman: 2009
ISBN 9780806140278
Reviewed by Gretchen Kreahling McKay

Nicholas D. Cahill, Love for Lydia: A Sardis Anniversary Volume Presented to Crawford H. Greenewalt, Jr. Archaeological Exploration of Sardis; Report 4. Cambridge, Mass./London: 2009
ISBN 9780674031951
Reviewed by Naoise Mac Sweeney
Reviewed by Gretchen Kreahling McKay