Σάββατο 10 Ιουλίου 2010

Στο τρέχον τεύχος του BTB / In the current issue of BTB

Στο τρέχον τεύχος του Biblical Theology Bulletin 40:3 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Michał Czajkowski, "Does God Thirst for Human Blood", 123-126
Ο συγγραφέας προσπαθεί να εξηγήσει τις βίαιες εκδηλώσεις του Θεού της Βίβλου τοποθετώντας τον μέσα στη συνάφεια των σχετικών περικοπών και θεωρώντας στη συνέχεια αυτές τις περικοπές μέσα στα διάφορα σύγχρονα προς εκείνες πολιτισμικά πλαίσια.

Jakob Wöhrle, "Joel and the Formation of the Book of the Twelve", 127-137
Το βιβλίο του Ιωήλ είναι μείζονος σημασία για την κατανόηση του τρόπου συγκρότησης του Βιβλίου των Δώδεκα. Μετά από μία σύντομη αναδρομή στη μέχρι σήμερα έρευνα και κάποιες μεθοδολογικής φύσεως παρατηρήσεις, ο συγγραφέας προσπαθεί να αποδείξει ότι το βιβλίο του Ιωήλ εντάχθηκε μέσα στο βιβλίο των Δώδεκα ήδη σε ένα πολύ πρώιμο στάδιο. Μαζί με τα βιβλία των Αμώς, Μιχαία και Σοφονία αυτό το βιβλίο ήταν μέρος μίας μικρής συλλογής των τεσσάρων προφητικών βιβλίων. Αυτή η συλλογή μπορεί να χρονολογηθεί στην περσική περίοδο και μπορεί να κατανοηθεί ως μία λογοτεχνική αντίδραση στην καταστροφική πολιτική και οικονομική κατάσταση της εποχής. Στο τελευταίο μέρος του άρθρο ο συγγραφέας συζητά σύντομα την περαιτέρω εξέλιξη του Βιβλίου των Δώδεκα.

David Kahan, "Bystander Theology and the Desire to End a Hermeneutic Hegemony", 138-147
Η παραβολή του πονηρού οικονόμου στο Λκ 16, 1-8 μπορεί να κατέχει κεντρική θέση στον τρόπο που αντιλαμβάνεται ο Ιησούς την ταυτότητα και την αποστολή του κι όχι κάτι το αδύνατο ή το προβληματικό, όπως πολλοί ερμηνευτές πιστεύουν. Η μέχρι τώρα ερμηνευτική προσπάθεια δεν κατόρθωσε να βρει την κατάλληλη ερμηνευτική προσέγγιση που θα αποκωδικοποιήσει τον κόσμο των συγχρόνων του Ιησού. Ο συγγραφέας προσεγγίζει εκ νέου το κείμενο από την οπτική της θεολογίας του παρατηρητή, η οποία ενδιαφέρεται για τα αισθητικά στοιχεία του κειμένου, τις καλές τέχνες και σκοπό έχει να αναπτύξει εξηγητικές και θεολογικές προσεγγίσεις, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη την πυκνότητα, την υφή και το βάθος, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στον τρόπο κατανόησης των βιβλικών προσώπων.

Alicia J. Batten, "Clothing and Adornment", 148-159
Το παρόν άρθρο είναι ένας οδηγός που εισάγει τους αναγνώστες στις πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές σχετικά με την ενδυμασία και τα κοσμήματα της αρχαιότητας και καλύπτει την περίοδο από την αρχαιότητα μέχρι τον πρώιμο Χριστιανισμό. Ιδιαίτερα εξετάζεται ο κοινωνικός ρόλος αυτών των φαινομένων, όπως για παράδειγμα το πώς αυτά λειτουργούν ως σύμβολα εξουσίας, κοινωνικής θέσης και τιμής. Επίσης παρουσιάζονται θέματα κοινωνικού φύλου καθώς το γυναικείο ένδυμα αντιμετωπίζεται με όλο μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τους άνδρες ερευνητές.

Παρασκευή 9 Ιουλίου 2010

H ιουδαϊκή τέχνη στη συναγωγή της Dura-Europos / The Jewish art of the synagogue in Dura-Europos

Από το ιστολόγιο του Jim Davila πληροφορούμαστε για τη δημοσίευση ενός άρθρου σε δύο μέρη στην ηλεκτρονική εφημερίδα Jewish Press σχετικά με την ιουδαϊκή τέχνη στη συναγωγή της Dura-Europos. Για να διαβάσετε το σχετικό κείμενο πατήστε εδώ (πρώτο μέρος) κι εδώ (δεύτερο μέρος).

Συμπόσιο για την ηθική στην Κ.Δ. / Symposium on NT ethics

Την Παρασκευή 16 Ιουλίου 2010 και με αφορμή τα 60 χρόνια του καθηγητή της Κ.Δ. στο Παν/μιο της Bonn, Michael Wolter, θα λάβει χώρα ένα συμπόσιο με τον τίτλο

"Theologie und Ethos im Neuen Testament.

Symposium zum 60. Geburtstag von Prof. Dr. Michael Wolter"

Πρόγραμμα συνεδρίου
Frank Schumann (Birnbach/Ww.), "Ethos und Identität für die Gemeinde. Vom Nutzen der wissenschaftlichen Exegese für die theologischen Fragestellungen einer Westerwälder Landgemeinde"

Prof. Dr. Matthias Konradt (Heidelberg), "'Wer sich erniedrigen wird wie dieses Kind …'(Mt 18,4). Beobachtungen zur ethischen Unterweisung in Mt 18 und zu ihrer Einbettung in die mt Jesusgeschichte"

Dr. Young-Mi Lee (Landau), "Ethos der Mission im frühen Christentum. Kritische Anmerkungen zu Paulus aus interkultureller Sicht"

Prof. Dr. Christine Gerber (Hamburg), "'Ich wünsche, alle Menschen wären wie ich.' Ethos und Geschlecht im paulinischen Christentum"

Dr. Athanasios Despotis (Bonn), "Rechtfertigung und Wiedergeburt. Die Rezeption zweier zentraler Schwerpunkte der paulinischen Theologie in Eph 2,8-10 und ihre patristische Interpretation"

Pfarrer Sven Waske, MSt (Hannover), "Περιτομή und Zirkumzision. Vom Ethos im Neuen Testament zur ethischen Herausforderung in der pastoralen Praxis"

Η Παλαιά Διαθήκη στο Βυζάντιο / Old Testament in Byzantium

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις της Dumbarton Oaks Research Library and Collection ένας συλλογικός τόμος με θέμα την πρόσληψη της Παλαιάς Διαθήκης κατά τα χρόνια του Βυζαντίου. Πρόκειται για εισηγήσεις που διαβάστηκαν στο πλαίσιο ενός συνεδρίου που έλαβε χώρα στο Dumbarton Oaks to 2006 παράλληλα με μία έκθεση αρχαίων χειρογράφων των Freer Gallery και Sackler Gallery of Art με τον τίτλο “In the Beginning: Bibles before the Year 1000.” Οι ομιλητές ανέπτυξαν θέματα σχετικά με τη χρήση της μετάφρασης των Ο΄ ως ένα κείμενο, κοινωνική πράξη και πολιτισμική εμπειρία στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Από τις εισηγήσεις κατέστη σαφές ότι οι βυζαντινοί όχι μόνο επηρεάστηκαν στην τέχνη και τη λογοτεχνία από την Π.Δ., αλλά επίσης τιμούσαν και ταυτίζονταν με διάφορους χαρακτήρες της Π.Δ. Η Π.Δ. συνέδεε επίσης το Βυζάντιο όχι μόνο με τους χριστιανούς γειτόνους τους αλλά και με τους Ιουδαίους και τους μουσουλμάνους. Αυτό το διαδεδομένο φαινόμενο δεν έτυχε μέχρι στιγμής συστηματικής έρευνας. Επιπλέον αντικείμενο των εισηγήσεων αποτέλεσε η έκφραση των ιερών βιβλίων μέσα από τη ζωγραφική των χειρογράφων, την αρχιτεκτονική και τη διακυβέρνηση, καθώς επίσης οι ιουδαϊκές μεταφράσεις της Π.Δ. και η επίδραση της Π.Δ. στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του Μωάμεθ.

Paul Magdalino / Robert Nelson (εκδ.), The Old Testament in Byzantium (Dumbarton Oaks Byzantine Symposia and Colloquia), Dumbarton Oaks 2010
ISBN: 978-0884023487
300 σελίδες
$28.19

Περιεχόμενα
  • Paul Magdalino / Robert S. Nelson, "Introduction", 1-38
  • Nicholas M. DeLange, "The Greek Bible translations of the Byzantine Jews", 39-54
  • James A. Miller, "The Prophetologion : the Old Testament of Byzantine Christianity?", 55-76
  • Georgi R. Parpulov, "Psalters and personal piety in Byzantium", 77-105
  • John Lowden, "Illustrated Octateuch manuscripts : a Byzantine phenomenon", 107-152
  • Elizabeth Jeffreys, "Old Testament 'history' and the Byzantine chronicle", 153-174
  • Claudia Rapp, "Old Testament models for emperors in early Byzantium", 175-197
  • Derek Krueger, "The Old Testament and monasticism", 199-221
  • Robert G. Ousterhout, "New temples and new Solomons : the rhetoric of Byzantine architecture", 223-253
  • Ivan Biliarsky, "Old Testament models and the state in early medieval Bulgaria", 255-277
  • Jane D. MacAuliffe, "Connecting Moses and Muhammad", 279-298

RBL 8/7/2010

Αναρτήθηκαν οι νέες βιβλιοκρισίες του Review of Biblical Literature:

Frederick William Danker, The Concise Greek-English Lexicon of the New Testament
Reviewed by Paul Elbert

Andreas Dettwiler and Daniel Marguerat, eds., La source des paroles de Jésus (Q): Aux origines du christianisme
Reviewed by Daniel A. Smith

James R. Edwards, The Hebrew Gospel and the Development of the Synoptic Tradition
Reviewed by Timothy A. Friedrichsen

Patrick J. Hartin, Apollos: Paul's Partner or Rival?
Reviewed by Raymond F. Collins

Susannah Heschel, The Aryan Jesus: Christian Theologians and the Bible in Nazi Germany
Reviewed by Bernard M. Levinson and Tina Sherman

Edmée Kingsmill, The Song of Songs and the Eros of God: A Study in Biblical Intertextuality
Reviewed by Ellen F. Davis

Elizabeth Struthers Malbon, Mark's Jesus: Characterization as Narrative Christology
Reviewed by M. Eugene Boring

Samuel M. Ngewa, 1 and 2 Timothy and Titus
Reviewed by Teresa Okure

Karl-Wilhelm Niebuhr and Robert W. Wall, eds., The Catholic Epistles and Apostolic Tradition
Reviewed by John H. Elliott

Kirsten Nielsen, ed., Receptions and Transformations of the Bible
Reviewed by Michael Labahn

Πέμπτη 8 Ιουλίου 2010

L. Hurtado: η ελευθερία στην Κ.Δ. / L. Hurtado: freedom in the NT

Στο νέο του ιστολόγιο ο γνωστός καθηγητής της Κ.Δ. Larry Hurtado ανέρτησε πριν από λίγο μία εισήγησή του σχετικά με την έννοια της ελευθερίας στην Κ.Δ., συμβολή σε ένα διεθνές πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο της Heidelberg με τον τίτλο "Freedom in Biblical Traditions". Για να βρεθείτε στη σχετική ανάρτηση και να διαβάσετε το κείμενό του, πατήστε εδώ.

Το νέο τεύχος του ZAW / The current issue of ZAW

Στο τρέχον τεύχος του Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 122:2 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Erasmus Gaß, "Hosea zwischen Tradition und Innovation am Beispiel von Hos 2,16f.", 169-184
Στο Ωσ 2, 16-17 παραδίδεται ένα πρωτότυπο και ανεξάρτητο από το Ιησ 7 προφητικό λόγιο, το οποίο αναφέρεται στην εμπειρία της ερήμου ως την εποχή της άμεσης σχέσης με τον Θεό και κάνει λόγο για μία δεύτερη κατάληψη της γης μετά από την επιτυχή επίκληση του Γιαχβέ και με τη σαφή σύμπραξη του Ισραήλ. Αντίθετα προς την Πεντάτευχο η πρώιμη εποχή του Ισραήλ και η Έξοδος από την Αίγυπτο παρουσιάζεται ως η εποχή που ο Ισραήλ πρόθυμα ακολούθησε τον Γιαχβέ. Όπως συνέβη και στο παρελθόν, δίνεται η υπόσχεση για μία σωτηριώδη κοινωνία με τον Γιαχβέ στο μέλλον. Η δεύτερη πορεία μέσα στην έρημο θα θέσει τα θεμέλια για μία νέα σχέση με τον Γιαχβέ, η οποία θα παραμείνει αμετακίνηση και στη Γη της Επαγγελίας στη συνέχεια. Παρόμοιες σκέψεις αναπτύσσονται και στο Ιερ 2, 2, έτσι ώστε ήδη στην εποχή του Ιωσία μπορεί κανείς να υποθέσει ότι βρίσκεται ο ιστορικός πυρήνας μίας τέτοιες πίστης στην εκλογή.

Bernard Gosse, "Le parallélisme synonymique hsd 'mwnh, le Ps 89 et les réponses du quatrième livre du Psautier, Ps 90–106", 185-198
O συνωνυμικός παραλληλισμός του hsd // 'mwnh στο Ψα 88,12 διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στον Ψα 89. Η απάντηση των Ψα 90-106 στην θέση που υποστηρίζει ο Ψα 89 για την πτώση της δαυιδικής δυναστείας στηρίζεται επάνω στον ίδιο συνωνυμικό παραλληλισμό. Αυτή η απάντηση λαμβάνει επίσης υπόψη το Ψα 89, 3-5.

Richard W. Medina, "Life and Death Viewed as Physical and Lived Spaces Some Preliminary Thoughts from Proverbs", 199-211
Από μία γεωγραφική οπτική η λ. "γη" είναι μία μετωνυμία για την αιώνια ζωή που δίνεται στους δικαίους, ενώ ο θάνατος είναι το αναπόφευκτο τέλος και ο προορισμός των αμαρτωλών. Αυτό θέτει το ερώτημα του τι μπορεί να σημαίνει να μακροημερεύει κανείς στη γη και να εξαφανισθεί από αυτήν, όταν είναι γνωστό ότι όλοι πεθαίνουν και παραμένουν στην Sheol. H εξήγηση που δίνει ο συγγραφέας είναι ότι το να ζήσει κανείς πολλά χρόνια σημαίνει για τους δικαίους να απολαύσουν πολλά χρόνια ζωής και να διασωθεί το όνομά τους μέσω των απογόνων τους. Για τους αμαρτωλούς το να αποκοπούν από τη γη σημαίνει ότι μαζί με τον οίκο τους θα πεθάνουν χωρίς να αφήσουν τα ίχνη τους ούτε στη γη ούτε στην ιστορία της. Αυτός ο θάνταος μπορεί να κατανοηθεί ως μία πράξη εξαγνισμού ή απομάκρυνσης του μιάσματος. Από την οπτική της εμπειρίας, η ζωή προσφέρεται στους δικαίους ως μία δωρεά μακροζωΐας, σοφίας, ευημερίας, αξιοπρέπειας και ασφάλειας. Αντίθετα ο θάνατος είναι η αντίθετη εμπειρία.

Jacob L. Wright, "Commensal Politics in Ancient Western Asia. The Background to Nehemiah's Feasting (Part I)", 212-233
Η κοινωνία της τράπεζας και το κοινό δείπνο έτσι, όπως περιγράφονται στο Νεεμ 5, 17-18, απαντά σε όλον τον αρχαίο κόσμο. Εκεί διαδραματίζει ένα κεντρικό ρόλο, διαμορφώνει κοινωνικούς δεσμούς και ενισχύει τις πολιτικές συμμαχίες. Προκαλεί επομένως έκπληξη το γεγονός ότι οι ειδικοί σπάνια χρησιμοποίησαν αυτό το υλικό για να ερμηνεύσουν τα απομνημονεύματα του Νεεμία. Στην παρούσα μελέτη ο συγγραφέας ασχολείται με αυτό το ζήτημα και συζητά ένα ευρύ φάσμα κειμένων και παραστάσεων από τη Βίβλο και την Αρχαία Εγγύς Ανατολή που συνδέονται με τα κοινά δείπνα. Καταδεικνύει ότι το κοινό δείπνο λειτουργεί μέσα στο πλαίσιο των πολιτικών σχεδιασμών των ηγεμόνων της αρχαίας Δυτικής Ασίας ως ένα από τα πλέον προσφιλή σε αυτούς μέσα ενίσχυσης της εσωτερικής κοινωνικής συνοχής και της δημιουργίας εξωτερικών συμμαχιών, είτε ως ένας τρόπος αποφυγής των συγκρούσεων είτε ως ένα προανάκρουσμα πολεμικών επιχειρήσεων εναντίον ενός τρίτου. Στη βάση διαφορετικών κειμένων και παραστάσεων, ο συγγραφέας επίσης καταδεικνέυι το πώς το δείπνο ως μία τελετουργία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κατασκευή της νίκης. Το παρόν άρθρο αποτελεί το πρώτο μέρος της μελέτης και σε αυτό δίνονται κάποιες θεωρητκές αρχές, αναλύονται μια σειρά βιβλικών κειμένων και εικονογραφικών παραστάσεων με σκηνές από δείπνα νίκης.

Anssi Voitila, "Is Ben Sira Opposing Apocalyptic Teaching in Sir 3,21–24?", 234-248
Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι τόσο το βιβλίο της Σοφίας Σειράχ όσο και τα μέρη του 1 Ενώχ, που υπάρχουν την ίδια εποχή, δηλ. το Αστρονομικό Βιβλίο (1 Ενώχ 72-82) και το Βιβλίων των Φυλάκων (1 Ενώχ 1-36), θα πρέπει να ενταχθούν μέσα σε μία σοφιολογική συνάφεια, όπου δραστηριοποιούνται πολλές διαφορετικές σοφιολογικές σχολές, η μία δίπλα στην άλλη, οι οποίες γνωρίζουν η μία την άλλη και όπου οι μαθητές τους έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν διαφορετικούς δασκάλους και να κρίνουν τη διδασκαλία τους. Μέσα σε αυτό το σκηνικό θα ήταν αναμενόνο ο Ben Sira να επιδιώκει να πείσει τους μαθητές να αποδεχθούν τη δική του διδασκαλία και να απορρίψουν εκείνη των άλλων σχολών. Η επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται από τον Ben Sira ωστόσο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι εκείνος επιθυμεί να πείσει μόνο τους δικούς του μαθητές.

Itamar Kislev, "Numbers 36,1–12: Innovation and Interpretation", 249-259
Η ιερατική αφήγηση στο Αρ 36, 1-12 παρουσιάζει ένα γεγονός το οποίο συμπληρώνει το περιστατικό με τις κόρες του Zelophehad στο Αρ 27, 1-11. Παρά τις πολλές και μεγάλες ομοιότητες, οι δύο διηγήσεις δεν συντάχθηκαν από τον ίδιο συγγραφέα και οι ενδείξεις που διαθέτουμε οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το Αρ 36 είναι μεταγενέστερο. Ενώ σύμφωνα με το Αρ 27, 1-11, το θέμα είναι η προσωπική και οικογενειακή κληρονομιά, η έμφαση στο Αρ 36 έγκειται στην κληρονομιά της φυλής. Ο συγγραφέας του Αρ 36 είχε συνείδηση της καινοτομίας που εισάγει με το να ορίσει τις κληρονομιές των φυλών και καθώς δε μπορούσε να την τεκμηριώσει επάνω στις πηγές του, αναγκάζεται να υιοθετήσει ένα είδος σύνθετης εξήγησης. Με αυτόν τον τρόπο παρουσιάζει μία νέα ιδέα ως μέρος της αρχαίας παράδοσης για τη διαφύλαξη της προσωπικής και οικογενειακής κληρονομιάς.

Young Hye Kim, "The Finalization of Num 25,1–5", 260-264
Η παρούσα μορφή του Αρ 25, 1-5 είναι το προϊόν της ιερατικής αναθεώρησης. Η φρασεολογία και η δομή του καταδεικνύουν μία σύνθετη αλλά στη βάση συγκεκριμένων μοτίβων διαδικασία αναθεώρησης. Η επεξεργασία της περικοπής ολοκληρώθηκε κατά τη μεταιχμαλωσιακή εποχή, στην ίδια περίπου εποχή που τα Αρ 22-33 απέκτησαν τη σημερινή τους μορφή.

Ola Wikander, "Job 3,8 – Cosmological Snake-Charming and Leviathanic Panic in an Ancient Near Eastern Setting", 265-271
Ο συγγραφέας εξετάζει τη μυστηριώδη έκφραση "εκείνοι που καταριώνται τον Yamm" και "εγείρουν τον Λεβιάθαν" στο Ιώβ 3, 8 και προσπαθεί να συνδέσει αυτές τις εκφράσεις με την ιστορία της θρησκείας στην αρχαία Ανατολή. Από αυτήν τη σύγκριση προκύπτει ένα σχήμα, όπου αυτοί που χρησιμοποιούν τις αραμαϊκές μαγικές επικλήσεις δεν είναι "εκείνοι που καταριούνται τον Yamm" αλλά κι αυτοί αναφέρονται σε μία μεγαλύτερο και περισσότερο σύνθετη παράδοση που αφορά σε ξόρκια τόσο δυνατά ώστε να δέσουν τις χαοτικές δυνάμεις της θάλασσας.

Felix Albrecht, "Codex Ephraemi Syri rescriptus. Neue Lesarten zum Septuagintatext des Koheletbuches", 272-279
Ο Codex Ephraemi Syri rescriptus είναι ένας σημαντικός αλλά εξαιτίας της φθαρμένης μορφής του μάλλον παραγνωρισμένος μάρτυρας του κειμένου των Ο΄. Ο συγγραφέας του παρόντος άρθρου ασχολείται με την καταστροφή του χειρογράφου και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι γι' αυτή ευθύνεται η λεγόμενη Giobert Tincture. Ωστόσο η σύγχρονη φωτογραφία φθορισμού επιτρέπει νέες αναγνώσεις του χειρογράφου παρά τη μεγάλη του καταστροφή. Όσον αφορά στον Εκκλησιαστή προκύπτουν 14 νέες και βελτιωμένες αναγνώσεις σε σχέση προς την έκδοση του Tischendorf sta 1845.

Ένα νέο βιβλίο για την προς Εβραίους και το κατά Ιωάννην / A new book on Hebrews and John


Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Mohr Siebeck ένας τόμος με μικρότερες μελέτες του καθηγητή της Κ.Δ. Harold W. Attridge σχετικά με το κατά Ιωάννην και την προς Εβραίους επιστολή:

Harold W. Attridge, Essays on John and Hebrews, (WUNT I), Mohr Siebeck, Tübingen 2010
ISBN: 978-3-16-150319-1
440 σελίδες
€ 125.00

Περιγραφή εκδοτικού οίκου

Ο Harold W. Attridge εξετάζει τις λογοτεχνικές και πολιτιστικές παραδόσεις, οι οποίες είναι παρούσες στο κατά Ιωάννην και στην προς Εβραίους καθώς και τη ρητορική των δύο κειμένων, η οποία σκοπό έχει να προσδώσει βάθος στην πίστη του Χριστού δίνοντας νέο περιεχόμενο στο θάνατο και στη δόξα του. Οι μελέτες του Attridge στο κατά Ιωάννην επικεντρώνονται σε λογοτεχνικά ζητήματα του τελικού κειμένου του ευαγγελίου, στην εγγύτητά του προς άλλα λογοτεχνικά είδη, τη ρητορική του, την ιδέα της χαράς. Ο συγγραφέας τοποθετεί τη λογοτεχνική ανάλυση και των δύο έργων μέσα στη θρησκευτική και πολιτισμική συνάφεια του 1ου αι. στον ιουδαϊκό και ελληνορωμαϊκό κόσμο. Κάποιες μελέτες, οι οποίες ασχολούνται και με το θέμα του γνωστικισμού, διευρύνουν τον θρησκειοϊστορικό ορίζοντα μέχρι τη ζωή της πρώτης Εκκλησίας και συμβάλλουν στην κατανόηση της πρόσληψης αυτών των δύο πρώιμων χριστιανικών αριστουργημάτων.

Συνέδριο για τα ρωμαϊκά και ιουδαϊκά νομίσματα / Conference on Roman and Jewish coins


Στο διάστημα 13-14 Σεπτεμβρίου θα λάβει χώρα στο Λονδίνο (Spink and Son Ltd.) ένα διεθνές συνέδριο με τον τίτλο "Judaea and Rome in Coins, 65 BCE to 135 AD". Πρόκειται για τη συνέχεια δύο συνεδρίων: "The World of the Herods and Nabataeans" (2001) και "Herod and Augustus (2005), τα οποία και πάλι είχαν πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο. Υπεύθυνοι διοργανωτές θα είναι οι David Jacobson, Nikos Kokkinos και Philip Skingley σε συνεργασία με το Institute of Jewish Studies at University College London (UCL).
Αξιοποιώντας τα νομισματικά ευρήματα των τελευταίων δεκαετιών οι εισηγητές θα αποπειραθούν να φωτίσουν πτυχές της πολιτικής, κοινωνικής και θρησκευτικής ζωής της Ιουδαίας στο διάστημα από την κατάκτησή της από τον Πομπήιο μέχρι και την επανάσταση του Bar Kochba.
Μεταξύ των ομιλητών θα είναι οι: Michel Amandry, Rachel Barkay, Julian Bowsher, Andrew Burnett, Kevin Butcher, Ted Buttrey, David Hendin, Larry Kreitzer, Kenneth Lonnqvist, Sam Moorehead, Danny Syon και Boaz Zissu.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το συνέδριο, πατήστε εδώ.

Τετάρτη 7 Ιουλίου 2010

H αρχαία Κόρινθος / Ancient Corinth


Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Brill ένας τόμος με τα πρακτικά συνεδρίου διεπιστημονικού συνεδρίου που έλαβε χώρα στο Πανεπιστήμιο του Texas στο Austin και το οποίο είχε ως θέμα του τη θρησκεία και κοινωνία της αρχαίας Κορίνθου:

Steven Friesen, Dan Schowalter και James Walters (εκδ.), Corinth in Context
Comparative Studies on Religion and Society, Brill 2010
ISBN: 978 90 04 18211 0
€ 49.00
545 σελίδες

Περιεχόμενα τόμου
  • Steven J. Friesen, "Introduction: Context, Comparison"

IMPERIALS: GREEK & ROMAN

  • Benjamin Millis, "The Social and Ethnic Origins of the Colonists in Early Roman Corinth"
  • Bronwen Wickkiser, "Asklepios in Greek and Roman Corinth"
  • Margaret Laird, "The Emperor in a Roman Town: the Base of the Augustales in the Forum at Corinth"
  • Christine Thomas, "Greek Heritage in Roman Corinth and Ephesos: Hybrid Identities and Strategies of Display in the Material Record of Traditional Mediterranean Religions"

SOCIAL STRATA

  • Mary E. Hoskins Walbank, "Image and Cult: The Coinage of Roman Corinth"
  • Jorunn Økland, "Ceres, Κόρη, and Cultural Complexity: Divine Personality Definitions and Human Worshippers in Roman Corinth"
  • Steven J. Friesen, "The Wrong Erastus: Ideology, Archaeology, and Exegesis"
  • Michael Walbank, "Where Have all the Names Gone? The Christian Community in Corinth in the Late Roman and Early Byzantine Eras"
  • Appendix: The Corinthian Census

LOCAL RELIGION

  • Daniel Neal Schowalter, "Seeking Shelter in Roman Corinth: Archaeology and the Placement of Paul’s Communities"
  • James Walters, "Paul and the Politics of Meals in Roman Corinth"
  • Guy Sanders, "The Sacred Spring: Landscape and Traditions"
  • Joseph Rife, "Religion and Society at Roman Kenchreai"
  • Timothy E. Gregory, "Religion and Society in the Roman Eastern Corinthia"

Ένα άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος στο HTS / An article of biblical interest in the current HTS

Στο τρέχον τεύχος του HTS Teologiese Studies 66:1 (2010) αναρτήθηκε ένα νέο άρθρο βιβλικού ενδιαφέροντος:

Gert J. Malan, "Can the chasms be bridged? Different approaches to Bible reading"
Οι θεολόγοι έρχονται αντιμέτωποι με το γεγονός ότι τόσο οι ίδιοι όσο και οι πιστοί σε όλον τον κόσμο διαβάζουν και ερμηνεύουν την Βίβλο με διαφορετικούς τρόπους. Η κατανόηση της αιτίας είναι μέρος της λύσης του προβλήματος. Η ουσία του προβλήματος είναι ότι η αναζήτηση του νοήματος είναι ένα ταξίδι χωρίς τέλος όπου κανείς πρέπει να περάσει πολλά φαράγγια. Κατά συνέπεια ανοίγεται ένα γλωσσολογικό, ιστορικό, πολιτισμικό και κοινωνικό χάσμα μεταξύ των σύγχρονων αναγνωστών της Βίβλου και του πολιτισμικού καθώς και ιστορικού πλαισίου μέσα στο οποίο γεννήθηκαν αυτά τα κείμενα. Σε αυτό το άρθρο γίνεται μία συζήτηση σχετικά με τους τρόπους που διάφοροι συγγραφείς προσεγγίζουν τη Βίβλο από διαφορετικές θεολογικές οπτικές και εφαρμόζοντας διαφορετικές μεθόδους. Σε αυτό γίνεται επίσης μία εκτίμηση του τρόπου που αυτοί κατανοούν το πρόβλημα και πώς βλέπουν τη λύση του. Γίνεται μία αξιολόγηση της ιστορικοφιλολογικής και κοινωνιολογικής προσέγγισης των βιβλικών κειμένων, όπως αυτές αξιοποιούνται στη Μεταρρυθμισμένη Εκκλησία της Αφρικής. Προτείνονται λύσεις και εφαρμόζονται στην περίπτωση και στη συνέχεια συγκρίνονται με τις λύσεις άλλων συγγραφέων. Από αυτό μπορεί να προκύψει ένα θετικό συμπέρασμα: μπορεί να γεφυρωθεί το χάσμα, αλλά μόνο, όταν εφαρμόζονται συγκεκριμένα κριτήρια και όταν όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές είναι πρόθυμες να δουλέψουν με υπομονή, εμπιστοσύνη και επιμέλεια.

Το νέο τεύχος του Lectio Difficilior / The current issue of Lectio Difficilior

Στο νέο τεύχος του Lectio Difficilior 1/2010 δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

Tal Ilan, "Huldah, the Deuteronomic Prophetess of the Book of Kings"
Aνάμεσα στις τέσσερις γυναίκες προφήτιδες, οι οποίοι αναφέρονται ονομαστικά στην εβραϊκή Βίβλο, η Hulda είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση: α) είναι η μόνη που πραγματικά προφητεύει, β) η προφητεία της δεν εκπληρώνεται βέβαια, ποτέ όμως δεν χαρακτηρίζεται ως ψευδοπροφήτις, γ) η προφητεία της για το βασιλιά Ιωσία συνδέεται άμεσα με την ανακάλυψη της Τορά, δ) το ρητορικό της ύφος ομοιάζει με καταπληκτικό τρόπο το ύφος του προφήτη Ιερεμία, ε) αξιοπρόσεκτο είναι πίσης ότι ο Ιερεμίας δεν εμφανίζεται πουθενά στο βιβλίο των Βασιλειών. Με βάση τα παραπάνω σημεία υποστηρίζεται στο παρόν κείμενο ότι για το συγγραφέα του βιβλίου των Βασιλειών η Hulda είναι η σημαντικότερη κήρυκας του δευτερονομικού μηνύματος, σύμφωνα με το πνεύμα του οποίου συντάχθηκε όλο το βιβλίο των Βασιλειών. Αποδείξεις γι' αυτό απαντούν σε δύο τανναϊτικά κείμενα, όπου αναφέρονται ο τάφος της Hulda και οι πύλες του Ναού, που έφεραν το όνομά της, ως σημαντικά σημεία της πόλης της Ιερουσαλήμ στην εποχή του Δεύτερου Ναού.

Marianne Bjelland Kartzow, "Resurrection as Gossip: Representations of Women in Resurrection Stories of the Gospels"
Αφορμή για το παρόν άρθρο είναι οι αντιδράσεις στο βιβλίο της συγγραφέας, που πρόσφατα κυκλοφόρησε και το οποίο κάνει λόγο για το κουτσομπολιό και το κοινωνικό φύλο στις ποιμαντικές επιστολές. Εδώ χρησιμοποιείται η έννοια "ιστορίες κουτσομπολιού" ως εργαλείο για την ανάλυση του τρόπου που παρουσιάζονται οι γυναίκες στις ευαγγελικές ιστορίες της ανάστασης. Με τη βοήθεια της φεμινιστικής μεθόδου της αποδόμησης των φυλικών στερεοτύπων η συγγραφέας αποκαλύπτει τη δυναμική των ιστοριών κουτσομπολιού, ώστε οι ιστορίες για τις γυναίκες και τη σωτηρία να αναγνωσθούν με ένα νέο τρόπο: όχι μόνο στο κατά Λουκάν εμφανίζονται οι γυναίκες ως εκείνες που διαδίδουν τέτοιες ιστορίες για να εξηγήσει γιατί τελικά οι μαθητές δεν τις πίστεψαν (Λκ 24, 11). Στο πρώτο μέρος του άρθρου η συγγραφέας παρουσιάζει αυτές τις ιστορίες κουτσομπολιού ως σημαντικές για τη θρησκευτική αφήγηση, στη συνέχει εξετάζει τον τρόπο που παρουσιάζονται οι γυναίκες στα πρώιμα χριστιανικά κείμενα, που πραγματεύονται το θέμα της σωτηρίας και στο τέλος διατυπώνει κάποιες σκέψεις για τη σχέση μεταξύ ιστοριών κουτσομπολιού και του ευαγγελίου καθώς και για την ετυμολογία των δύο όρων και το σημασιολογικό τους εύρος.

Sara Kipfer, "Wie konnte das nur geschehen? Eine Untersuchung der Interaktion der Figuren in 2Samuel 13,1-22"
Το 2 Σαμ 13, 1-22 (=Σαμ) είναι πιθανόν το καλύτερα μελετημένο κείμενο της εβραϊκής Βίβλου. Ταυτόχρονα είναι ένα κείμενα το οποίο προκαλεί τους ερευνητές να κάνουν ένα προσωπικό σχολιασμό. Με τη βοήθεια της συστημικής προσέγγισης, όπως αυτή εφαρμόζεται στην ψυχολογία, στο άρθρο παρουσιάζεται το πώς κατηγορίες όπως "θύμα" και "θύτης" ή "θετικοί" και "αρνητικοί" χαρακτήρες δεν επαρκούν για να απαντήσουν στο ερώτημα "Πώς μπορεί να συνέβη αυτό;". Το 2 Σαμ 13, 1-22 δεν περιγράφει καθαρά πατριαρχικές δομές βίας ούτε επικεντρώνεται αποκλειστικά στο προσωπικό έγκλημα ενός ατόμου. Μάλλον το σεξουαλικό έγκλημα θεωρείται μέσα στη συνάφεια ενός δικτύου, των σχέσεων αλληλεξάρτησης και των κοινωνικών διαστάσεων του ατομικού πόνου. Σε αυτήν τη συνάφεια το παρόνα άρθρο ασχολείται με τη δομή των σχέσεων και την αλληλεπίδραση των χαρακτήρων και προσπαθεί να καταδείξει πώς η πράξη του βιασμόυ στο 2 Σαμ 13, 1-22 δεν είναι η πράξη ενός ατόμου, αλλά θα πρέπει να ενταχθεί στη συνάφεια των οικογενειακών σχέσεων και της συνενοχής, της παρατήρησης και της αδιαφορίας, της δημοσιοποίησης και της απόκρυψης.

Susanne Scholz, "The Bible as “Men’s” Word? Feminism and the Translation of the Hebrew Bible/Old Testament"
Στο άρθρο περιγράφονται οι συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα κατά τις τελευταίες δεκαετίες σχετικά με τις μεταφράσεις της Βίβλου, οι οποίες ήδη στον αγγλόφωνο χώρο χαρακτηρίζονται ως "φυλικά ουδέτερες" μεταφράσεις. Η ανάλυση καταδεικνύει ότι στη βάση αυτών των συζητήσεων βρίσκονται ερμηνευτικές και κοινωνικοπολιτικές διαφορές. Επιπλέον άμεσα συνδεδεμένες με το θέμα είναι λεξικολογικές-γλωσσολογικές και κοινωνικοπολιτισμικές μεταφραστικές αρχές, κάτι το οποίο τελικά οδηγεί στο να αμφισβητηθούν οι εδραιωμένες σχέσεις δυνάμης στη βιβλική επιστήμη καθώς επίσης και στους χριστιανικούς και ιουδαϊκούς θεσμούς. Μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί η ένταση της συζήτησης, καθώς διακυβεύονται περισσότερα από το ίδιο το κείμενο. Στο άρθρο εξετάζονται οι αντιπαραθέσεις σε τρία στάδια. Στην αρχή η συνοπτική περιγραφή των πρόσφατων επιστημονικών εξελίξεων στον τομέα της μετάφρασης καταδεικνύει ότι έχουν εγκαταλειφθεί οι λεξικολογικές - γλωσσολογικές μεταφραστικές στρατηγικές. Στη συνέχεια πειγράφονται οι διάφορες περιεκτικές μεταφράσεις της Βίβλου δίνοντας έμφαση σε αυτές στον αγγλόφωνο και γερμανόφωνο χώρο. Τέλος δίνεται ένα παράδειγμα της αντιπαράθεσης παραπέμποντας στο Ωσ 11, 9γ.

Τρίτη 6 Ιουλίου 2010

Στο νέο τεύχος του HTR / In the current issue of HTR

Στο τρέχον τεύχος του Harvard Theological Review 103:3 (2010) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

  • Klaus Baltzer, "The Book of Isaiah", 261-270
  • Alicia J. Batten, "Reading the Bible in Occupied France: André Trocmé and Le Champon", 309-328

Στο νέο τεύχος της ThLZ / In the current issue of ThLZ

Στο τρέχον τεύχος της Theologische Literaturzeitung 135:6 (2010) δημοσιεύεται το εξής κύριο άρθρο:

Martin Rösel, "Die graphe gewinnt Kontur : die Stellung der Septuaginta in der Theologiegeschichte des Alten Testaments", 639-652

Δευτέρα 5 Ιουλίου 2010

Ένα αρχαίο κοπτικό χειρόγραφο ευαγγελίων / An ancient coptic gospel manuscript


Στο ιστολόγιο Evangelical Textual Criticism διαβάζουμε για το σημερινό δημοσίευμα στην Daily Telegraph σχετικά με το κοπτικό χειρόγραφο γνωστό ως ευαγγέλια Garima. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας οι νέες μετρήσεις οδηγούν στη χρονολόγησή του κάπου μεταξύ 330 και 650 μ.Χ. καθιστώντας το έτσι ένα από τα αρχαιότερα εικονογραφημένα χειρόγραφα.
Στη σχετική ανάρτηση του παραπάνω ιστολογίου ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να βρει αναφορές και σε άλλα ηλεκτρονικά δημοσιεύματα σχετικά με αυτό το χειρόγραφο.

Στο νέο τεύχος του JECS / In the current issue of JECS

Στο τρέχον τεύχος του Journal of Early Christian Studies 18: 2 (2010) δημοσιεύεται μεταξύ άλλων κι ένα άρθρο σχετικό με το απόκρυφο Ευαγγέλιο του Θωμά:

Steven R. Johnson, "Hippolytus's Refutatio and the Gospel of Thomas", 305-326

To Διεθνές Παπυρολογικό Συνέδριο -Γενεύη 2010 / The International Papyrological Conference - Geneva 2010

Στο ιστολόγιο What's New in Papyrology διαβάζουμε το προκαταρκτικό πρόγραμμα του διεθνούς παπυρολογικού συνεδρίου που θα λάβει χώρα στη Γενεύη στο διάστημα 16 - 21 Αυγούστου 2010. Και μία γρήγορη ανάγνωση αποκαλύπτει τον πλούτο των θεματικών που θα καλύπτει. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουμε τη συνεδρία που είναι σχετική με τον αρχαίο Χριστιανισμό στην Αίγυπτο (Τρίτη, 17 Αυγούστου, πρωί):

  • Anne-Marie Luijendijk, "A funerary shroud with Gospel of Thomas logion 5 in context"
  • Joel A. Weaver, "A re-examination of I Corinthians 14 : 23-24 in light of Roman census declarations"
  • Stanley E. Porter, "Recent efforts to reconstruct early christianity on the basis of its papyrological evidence"

Κι επίσης την εισήγηση του Joachim Hengstl την Πέμπτη 19 Αυγούστου (απόγευμα):

  • Joachim Hengstl, "Zum Sprachgebrauch des Neuen Testaments aus rechtspapyrologischer Sicht"

Για να διαβάσετε ολόκληρο το πρόγραμμα, πατήστε εδώ.


Κυριακή 4 Ιουλίου 2010

H πόλη κατοικίας του Σισαρα / The residence town of Sisera


Στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου της Haifa διαβάζουμε για τη διελεύκανση ενός παλιού αρχαιολογικού μυστηρίου. Πρόκειται για μία χάλκινη στρογγυλή πλάκα με παράσταση μίας γυναικείας κεφαλής, η οποία χρονολογείται στο 13ο /12ο αι. π.Χ. και βρέθηκε στην αρχαιολογική τοποθεσία El-ahwat στο κεντρικό Ισραήλ. Μετά από συγκρίσεις με αιγυπτιακές παραστάσεις ο Oren Cohen του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Zinman Institute στο Πανεπιστήμιο της Haifa κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για περόνη τροχού πολεμικού άρματος. Στην τοποθεσία βρέθηκε αρχαία πόλη της οποίας η οχύρωση δεν παραπέμπει σε ανάλογες πόλεις της Xαναάν.
Όσον αφορά στην περόνη, παρόμοιες με ανάλογες παραστάσεις κυρίως εχθρών της Αιγύπτου είναι γνωστές από αιγυπτιακές παραστάσεις βασιλικών αρμάτων. Ο ερευνητής επίσης διατυπώνει την υπόθεση ότι η πόλη που βρέθηκε στο El-ahwat πρέπει να ήταν ο τόπος κατοικίας του Σισερα (Κρ 3-4). Για να διαβάσετε ολόκληρο το δημοσίευμα, πατήστε εδώ.

Η παράχρηση της αρχαιολογίας για απολογητικούς σκοπούς / The misuse of archaeology for apologetic reasons

Αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation ένα νέο άρθρο Robert R. Cargill σχετικά με τον τρόπο που διάφορες χριστιανικές ομάδες χρησιμοποιούν με αντιεπιστημονικό τρόπο τα αρχαιολογικά ευρήματα για λόγους απολογητικής και διάδοσης του μηνύματός τους.
Για να διαβάσετε το σχετικό άρθρο, πατήστε εδώ.