Σάββατο 23 Οκτωβρίου 2010

Ευαγγέλια: προφορικότητα και γραπτό κείμενο / Gospels: orality and written text

Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Mohr Siebeck ένας νέος συλλογικός τόμος σχετικά με τη σχέση μεταξύ προφορικής παράδοσης και γραπτού κειμένου κατά την αρχαιότητα στον κόσμο της Μεσογείου.

Annette Weissenrieder & Robert B. Coote (εκδ.), The Interface of Orality and Writing. Speaking, Seeing, Writing in the Shaping of New Genres, (WUNT I 260), Mohr Siebeck Tübingen 2010
ISBN: 978-3-16-150445-7
129 ευρώ

Περιεχόμενα τόμου

  • Susan Niditch, "Hebrew Bible and oral literature : misconceptions and new directions", 3-18
  • Teun Tieleman, "Orality and writing in ancient philosophy : their interrelationship and the shaping of literary forms", 19-35
  • Catherine Hezser, "From oral conversations to written texts : randomness in the transmission of rabbinic traditions", 36-51
  • Antoinette C. Wire, "Mark: news as tradition", 52-70
  • Werner Kelber, "The history of the closure of biblical texts", 71-99
  • John M. Foley, "Plenitude and diversity : interactions between orality and writing", 103-118
  • Kristina Dronsch, "Transmissions from scripturality to orality : hearing the voice of Jesus in Mark 4:1-34", 119-129
  • Ruben Zimmermann, "Memory and form criticism : the typicality of memory as a bridge between orality and literality in the early Christian remembering process", 130-143
  • Richard A. Horsley, "The Gospel of Mark in the interface of orality and writing", 144-165
  • David M. Rhoads, "Performance events in early Christianity : New Testament writings in an oral context", 166-193
  • David Trobisch, "Performance criticism as an exegetical method : a story, three insights, and two jokes", 194-201
  • Kristina Dronsch - Annette Weissenrieder, "A theory of the message for New Testament writings or communicating the words of Jesus : from Angelos to Euangelion", 205-235
  • David L. Balch, "Women prophets/maenads visually represented in two Roman colonies : Pompeii and Corinth", 236-259
  • Annette Weissenrieder, "The didactics of images : the fig tree in Mark 11:12-14 and 20-21", 260-282
  • Annette Schellenberg, "A 'lying pen of the scribes' (Jer 8:8)? : orality and writing in the formation of prophetic books", 285-309
  • Roger S. Nam, "Writing songs, singing songs : the oral and the written in the commission of the Levitical singers (1 Chr 25:1-6)", 310-321
  • Andreas Schüle, "'all on me in the day of trouble ...': from oral lament to lament psalms", 322-334
  • Pieter J. Botha, "'Publishing' a gospel : notes on historical constraints to gospel criticism", 335-352
  • Daniel Boyarin, "The sovereignty of the Son of Man : reading Mark 2", 353-362
    Robert B. Coote, "Scripture and the writer of Mark", 363-378
  • Holly E. Hearon, "Mapping written and spoken word in the Gospel of Mark", 379-392
  • Trevor W. Thompson, "Writing in character : Claudius Lysias to Felix as a double-pseudepigraphon (Acts 23:26-30)", 393-407

Δύο ενδιαφέροντα άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος / Two interesting articles of biblical interest

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation έχουν αναρτηθεί δύο ενδιαφέροντα άρθρα:


Το πρώτο είναι μία σύντομη αναφορά του Stephen Gabriel Rosenberg σχετικά με τις αρχαιολογικές ανασκαφές στο Ισραήλ κατά το μήνα Σεπτέμβριο. Μεταξύ των ευρημάτων είναι το ιδιωτικό θέατρο του Ηρώδη στην ανατολική πλευρά του Ηρωδείου. Το ιδιαίτερο θεωρείο του Ηρώδη καταλαμβάνει το κέντρο του θεάτρου και κατασκευάστηκε από Ιταλούς τεχνίτες γύρω στα 15 π.Χ. Το θέατρο έπαψε να χρησιμοποιείται μετά το θάνατο του βασιλιά, δεκαπέντε χρόνια αργότερα. Για να διαβάσετε σχετικά με αυτό το εύρημα και πολλά άλλα (στα περισσότερα αναφερθήκαμε σε παλαιότερες αναρτήσεις), πατήστε εδώ.


Το δεύτερο άρθρο είναι του Niels Peter Lemche και εξηγεί ασκώντας κριτική στις θέσεις του Hector Avalos γιατί οι βιβλικές σπουδές εξακολουθούν να έχουν σημασία και θέση ανάμεσα στις ακαδημαϊκές σπουδές. Για να διαβάσετε το σχετικό κείμενο, πατήστε εδώ.

Άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος στο τρέχον τεύχος του EQ / Articles of biblical interest in the current issue of EQ

Στο τρέχον τεύχος του περιοδικού Evangelical Quarterly 82:4 (2010) δημοσιεύονται μεταξύ άλλων και τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:

  • Walter C. Kaiser, "The indwelling presence of the Holy Spirit in the Old Testament", 308-315
  • David Smith, "Jesus and the city : reflections on the urban context of Galilee", 316-325
  • Derek Newton, "Faith, doubt and biblical criticism : spiritual survival in the shifting sands", 326-339
  • Marion L. Carson, "Deep heat and bandages? : historical criticism, bounded indeterminacy, and pastoral care", 340-352

Το τρέχον τεύχος του JJS / The current issue of JJS

Στο τρέχον τεύχος του Journal of Jewish Studies 61:2 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

  • Geza Vermes, "The son of man debate revisited (1960-2010)", 193-206
  • Arkady Kovelman, "Hellenistic Judaism on the perfection of the human body", 207-219
  • Fred Strickert, "The founding of the city of Julias by the Tetrarch Philip in 30 CE", 220-233
  • Ben Z. Rosenfeld, "The title "Rabbi" in third- to seventh-century inscriptions in Palestine: revisited", 234-256
  • Reuven Kiperwasser, "Toward a redaction history of Kohelet Rabbah : a study in the composition and redaction of Kohelet Rabbah 7:7", 257-277
  • Jonathan S. Milgram, "Methodological musings on the study of 'kelalei pesak' : 'hilkheta ke-
  • Rav be-issurei ve-khi-Shemuel be-dinei'", 278-290
  • Jonathan Jacobs, "Does Rashbam's commentary on the Torah acknowledge the commentaries of Rabbi Abraham Ibn Ezra?", 291-304
  • Shaul Shaked, "A note on 'Hebrew-script tombstones from Jam, Afghanistan'", 305-307
  • Daniel A. Machiela, "Once more, with feeling : rewritten Scripture in ancient Judaism ; a review of recent developments", 308-320

Ο Πόντιος Πιλάτος στη δυτική παράδοση / Pontius Pilate in the Western Tradition

Στην ιστοσελίδα The Bible and Interpretation έχει αναρτηθεί επίσης ένα σύντομο κείμενο του Colum Hourihane σχετικά με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε ο Πόντιος Πιλάτος στη δυτική εικονογραφική παράδοση και στην απόκρυφη κυρίως γραμματεία του Μεσαίωνα στη Δύση. Το κείμενο του Hourihane στηρίζεται στη μονογραφία του Pontius Pilate, Anti-semetism and the Passion in Medieval Art, Princeton 2010. O συγγραφέας παρουσιάζει την εξέλιξη της μορφής του Πιλάτου μέσα στην δυτική λαϊκή θρησκευτική παράδοση και την αποτύπωση αυτής της εξέλιξης στη δυτική εικονογραφία και προτείνει κάποιες ενδιαφέρουσες ερμηνείες για αυτήν [Α.Τ.: Αν και όχι ειδική στην τέχνη δεν είμαι ωστόσο σίγουρη ότι η πλύση των χειρών του Πιλάτου μπορεί να δηλώνει το βάπτισμά του κι επιπλέον η αποστροφή του Hourihane ότι στην Ανατολή ο Πιλάτος τιμήθηκε ως άγιος είναι μάλλον υπερβολική. H Αιθιοπική Εκκλησία τον τιμά μόνο ως άγιο. Επιπλέον η θετική εικόνα με την οποία παρουσιάζεται ο Πιλάτος στις απόκρυφες Πράξεις του Πιλάτου δεν αποτελεί κανόνα για ολόκληρη την Ανατολή. Πέρα όμως από αυτά το κείμενο του Hourihane είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον και κατατοπιστικό]. Για να το διαβάσετε πατήσε εδώ.

Πέμπτη 21 Οκτωβρίου 2010

Το τρέχον τεύχος του Irish Biblical Studies / The current issue of Irish Biblical Studies

Στο τρέχον τεύχος του Irish Biblical Studies 28:2 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα:

  • Fergus J. King, "'Standing on the shoulders of giants' : re-tuning John O'Neill's theory of the blasphemy charge against Jesus", 52-77
  • Shaul Bar, "The dead in the underworld", 78-93

Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010

Εκδήλωση στη μνήμη του Σάββα Αγουρίδη / Ιn memory of Savvas Agourides

Οι Δομινικανοί Πατέρες Αθηνών διοργανώνουν αύριο, 21 Οκτωβρίου 2010 και ώρα 20:00 εκδήλωση στη μνήμη του καθηγητή της Κ.Δ. Σάββα Αγουρίδη.

Ομιλητής θα είναι ο καθηγητής της Κ.Δ. της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Πέτρος Βασιλειάδης. Ο τίτλος της ομιλίας του θα είναι:

"Η κληρονομιά του Σάββα Αγουρίδη ως πιστού χριστιανού
και δυναμικού ερμηνευτή του λόγου του Θεού"


Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Ινστιτούτου Αερέθα (Οδ. Σκουσέ 3, πισω από τον Ι.Ν.Αγ. Ειρήνης επί Οδ. Αιόλου)

Στο τρέχον τεύχος της Revue des Études Juives / In the current issue of Revue des Études Juives

Στο τρέχον τεύχος της Revue des Études Juives 169:1-2 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με την αποκαλυπτική ιουδαϊκή γραμματεία:

D. Bodi, "Les apocalypses akkadiennes et bibliques", 13-36
Στο πρώτο μέρος της μελέτης του ο συγγραφέας παραθέτει μία σειρά από ορισμούς της βιβλικής αποκαλυπτικής, οι οποίοι προτάθηκαν κατά καιρούς στην έρευνα. Συζητά στη συνέχεια την άποψη Ασσυριολόγων όπως των Hallo, Biggs, Grayson, Lambert και Borger, όσον αφορά σε ένα σώμα ακκαδικών κειμένων, τα οποία ονομάστηκαν Ακκαδικές "αποκαλύψεις" ή "προφητείες". Παρά τη δυσκολία που παρουσιάζουν αυτά τα κείμενα εξαιτίας του αποσπασματικού τους χαρακτήρα, η έρευνα έχει κάνει κατά τα τελευταία χρόνια προόδους κι επιτρέπει στη βιβλική επιστήμη να κάνει γόνιμες συγκρίσεις. Στο τελευταίο μέρος της μελέτης του ο συγγραφέας υπογραμμίζει κάποια κοινά στοιχεία μεταξύ αυτών των κειμένων και των βιβλικών κειμένων: α) Ιεζ 47, 1-12, Ιωήλ 4, 18 και Ζαχ 14, 8 ή το μοτίβο της ευημερίας εξαιτίας των υδάτων, (β) το όνειρο του Ναβουχοδονόσσορα για το άγαλμα από τα πολλά υλικά (Δαν 2) και τη διαδοχή των εποχών στην ιστορία του κόσμου (η θέση του G. Hasel), (γ) η σχηματική εναλλαγή μεταξύ καλών και κακών βασιλέων στις ακκαδικές αποκαλύψεις και η πορεία του Ναβουχοδονόσσορα σύμφωνα με το Δαν 4 και την προσευχή του Ναδονίδη: ο βασιλιάς ανακτά την υγεία του και τη λογική του μετά τη μεταστροφή του στον αληθινό θεό και στη λατρεία του. Η βασιλεία του ακολουθεί το μοτίβο της κακής αρχής και του καλού τέλους.


D. Hamidovic, "L'eschatologie essénienne dans la littérature apocalyptique. Temporalités et limites chronologiques", 37-55
Τα χειρόγραφα που βρέθηκαν κοντά στο Khirbet Qumran επαναφέρουν την ποικιλία των αποκαλυπτικών εσχατολογιών και ιδιαίτερα εκείνων του Δανιήλ και του 1 Ενώχ. Η αντίληψη των Εσσαίων για τα έσχατα αναμειγνύει συγχρονικές και διαχρονικές αντιλήψεις. Το "τέλος του χρόνου" συνδυάζει την περίοδο της δοκιμασίας, η οποία ήδη άρχισε στην εποχή των Εσσαίων και την ανατολή της εποχής της σωτηρίας. Αυτές οι δύο ιδέες διαπλέκονται μέσα σε πολλά κείμενα. Επομένως η εσχατολογική εποχή δεν αποτελείται από δύο διαδοχικές περιόδους: την περίοδο της δοκιμασίας και την περίοδο της σωτηρίας. Οι δοκιμασίες θα σταματήσουν κατά την ημέρα της Κρίσης, αλλά η εποχή της σωτηρίας έχει ήδη αρχίσει κατά την εποχή της δοκιμασίας. Η σωτηρία δεν άρχισε με ένα συγκεκριμένο γεγονός, αναπτύσσεται σταδιακά και κλιμακώνεται όσο πλησιάζει η μεσσιανική εποχή. Η εσχατολογία των Εσσαίων κατανοείται έτσι σε ένα συγχρονικό επίπεδο της ιστορίας.

J. Costa, "Littérature apocalyptique et judaïsme rabbinique. Le probléme de la bat qol", 57-96
Ποια είναι σχέση μεταξύ ραββινικού και αποκαλυπτικού Ιουδαϊσμού: αντίθεση ή συνέχεια; Στην πραγματικότητα αυτές οι δύο στάσεις μπορούν να συνδυασθούν, εφόσον εξασφαλισθεί μία ιεραρχική σχέση μεταξύ τους. Αν και η άρνηση της αποκαλυπτικής κυριαρχεί, ωστόσο κάποια αποκαλυπτικά στοιχεία διασώζονται μέσα στα ραββινικά κείμενα. Μία συλλογή 40 ραββινικών κειμένων, τα οποία αναφέρονται στη φωνή εξ ουρανού (bat qol) επιβεβαιώνουν αυτό το γενικό μοντέλο. Πραγματικά στο Tosefta, Soṭa, 13, 3, οι ραββίνοι επιβεβαιώνουν ότι η προφητεία έφτασε στο τέλος, αλλά παραμένει σε μία αδύναμη μορφή, την Bat Qol. Αυτή η Bat Qol, στην οποία γίνεται αναφορά μόνο μερικές φορές μέσα στα χαλαχικά κείμενα κι ακόμη απορρίπτεται ως πηγή της halakha στο Talmud Babli, Baba Meṣi�a, 59b, εμφανίζει κυρίως αγγαδικά στοιχεία. 20 από τα 40 κείμενα πραγματεύονται αποκαλυπτικά ζητήματα αλλά με ένα περισσότερο ή λιγότερα αποκαλυπτικό τρόπο. Αυτή η αμφίσημη στάση είναι σαφής, όταν εξετάζουμε τα εξής θέματα: τον Μεσσία, το χρόνο του τέλους του κόσμου, το βίαιο θάνατο ως ένα σημείο της άφιξης του μελλοντικού κόσμου και την επικράτηση της εξατομικευμένης εσχατολογίας.

St. Duclos, "L'ouverture des cieux dans le Livre d'Hénoch. La question de la médiation entre ciel et terre", 97-133
Στην προφητική και αποκαλυπτική γραμματεία των πρώτων χριστιανικών κειμένων το "άνοιγμα των ουρανών" εξαγγέλλει την εμφάνιση του Θεού. Προϋποθέτει έναν μεσάζοντα, έναν πατριάρχη ή ένα προφήτη. Ο Θεός εμφανίζεται σε αυτόν πάνω στη γη (Ιεζ 1, 1) ή στους ουρανούς (Αποκ 4, 1), στη συνέχεια ο προφήτης ανεβαίνει στους ουρανούς. Στο βιβλίο του Ενώχ η ανύψωση του πατριάρχη μαζί με κάποιους δικαίους καθιστά δυνατή την υπέρβαση της κρίσης που αντιμετωπίζει ως μεσάζων. Στο Βιβλίο των Φυλάκων, οι άγγελοι είναι οι μεσάζοντες μεταξύ Θεού και ανθρώπων. Περνούν τις ουράνιες πύλες, κάποιοι όμως εγκαταλείπουν τον ουρανό για να ενωθούν με γυναίκες. Η δημιουργία έχει διαφθαρεί οριστικά, η διαμεσολάβηση έχει διαταραχθεί. Απαγορεύεται κάθε θεία εκδήλωση επί της γης. Εντωμεταξύ ο Ενώχ έχει ανυψωθεί στους ουρανούς. Αντιμετωπίζεται ως άγγελος και μεσιτεύει στο Θεό (1 Ενώχ 6-16). Στο βιβλίο των Παραβολών ενώνεται με τους δικαίους (1 Ενώχ 39). Λίγο-λίγο ένα μέρος της ανθρωπότητας γεμίζει το κενό που δημιούργησε η πτώση των αγγέλων. Τότε ο Θεός ακούει την προσευχή των δικαίων. Η Κρίση έχει αρχίσει (1 Ενώχ 47). Ο εκλεκτός Υιός του Ανθρώπου έρχεται στη γη να καθαρίσει τη δημιουργία. Έχοντας την ανθρώπινη φύση και ταυτόχρονα ανώτερος από τους αρχαγγέλους καθιστά δυνατή τη φανέρωση του Θεού στη γη.

S.C. Mimouni, "Apocalypse 20, 1-15. Entre millénarisme et apocalypticisme?", 135-174
Σκοπός αυτού του άρθρου είναι η ανάλυση του Αποκ 20, 1-15 και η διερεύνηση του ερωτήματος κατά πόσο αυτή η τόσο γνωστή και πολλές φορές μέσα στους αιώνες σχολιασμένη περικοπή συνδέεται η όχι με τη χιλιαστική διδασκαλία της εποχής της καθώς και του ρόλου που αυτή διαδραμάτισε μέσα στο κίνημα του Ιησού στην αρχαία Ανατολία, το οποίο, ενώ ανήκει στον Ιουδαϊσμό διακρίνεται από αυτόν μέσα από μία σκληρή αντιπαράθεση. Ο συγγραφέας παρουσιάζει αρχικά σύντομα την ιστορία της ερμηνείας και στη συνέχεια αναλύει φιλολογικά και εξετάζει ιστορικά την περικοπή. Μέσα από αυτήν την ανάλυση προκύπτει ότι το Αποκ 20, 1-15, αν και δεν αντικατοπτρίζει αναγκαστικά τη χιλιαστική διδασκαλία, έχει τις ρίζες της στην αποκαλυπτική και φαίνεται να έθεσε τις βάσεις για τις χιλιαστικές χριστιανικές πεποιθήσεις του 2ου και 3ου αι.

Δευτέρα 18 Οκτωβρίου 2010

Συμπόσιο για την Ιουδαϊκή Επανάσταση (66-70/74) / Symposium on the Jewish War (66-70/74)

The Jewish War against Rome (66-70/74): Interdisciplinary Perspectives
Το Ινστιτούτο για του Κουμράν του Πανεπιστημίου του Groningen (Ολλανδία) οργανώνει στο διάστημα 21-22 Οκτωβρίου 2010 συμπόσιο για την Ιουδαϊκή Επανάσταση του 66-70 μ.Χ. Οι εισηγητές θα επικεντρωθούν σε ζητήματα ιστοριογραφικά και μεθοδολογικά, όπως για παράδειγμα στις σχετικές αρχαίες πηγές και στη φύση τους καθώς και στις απαντήσεις που αυτές δίνουν σε διάφορα ερωτήματα σχετικά με την περίοδο εκείνη της ιουδαϊκής ιστορίας. Απώτερος σκοπός, σύμφωνα με την ανακοίνωση των διοργανωτών, είναι η κατανόηση της επίδρασης που είχε η ρωμαϊκή εξουσία στην κοινωνία και γενικότερα στη ζωή της Παλαιστίνης καθώς και των μηχανισμών εκρωμαϊσμού της.

Διοργανωτές: P.W. van der Horst, E. Noort, M. Popovic. Yπο την αιγίδα της Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences και του Groningen Research School for the Study of the Humanities.

Για να διαβάσετε το πρόγραμμα, πατήστε εδώ και για τις περιλήψεις των εισηγήσεων, πατήστε εδώ.

Στο τρέχον τεύχος του Australian Biblical Review / In the current issue of Australian Biblical Review

Στο τρέχον τεύχος του Australian Biblical Review 58 (2010) δημοσιεύονται τα εξής άρθρα βιβλικού ενδιαφέροντος:
  • Brian Boyle, "The figure of the nasî' in Ezekiel's vision of the new temple (Ezekiel 40-48)", 1-16
  • Aron Pinker, "Experimenting with entertainment in Qohelet 2:1-3", 17-35
  • John M. Barclay, "Paul, the gift and the battle over gentile circumcision : revisiting the logic of Galatians", 36-56
  • Eoin DeBhaldraithe, "The Johannine prologue : structure and origins", 57-71
  • Sandra M. Schneiders, "Biblical interpretation : the soul of theology", 72-82