Σάββατο 9 Ιουλίου 2016

Φωτογραφία της ημέρας: μια ντούγα από ρωμαϊκό βαρέλι στην Vindolanda / Photo of the day: a barrel stave from Vindolanda

Credit : Vindolanda Trust
Vindolanda: η ξύλινη ντούγια
βαρελιού (Copyright: Vindolanda Trust)

Μία ντούγα (σανίδα) από ένα ξύλινο βαρέλι είναι ένα από τα πρόσφατα αρχαιολογικά ευρήματα στη Vindolanda (B. Aγγλία). Μπορεί βέβαια το ρωμαϊκό αυτό φρούριο να είναι γνωστό για τις ξύλινες πινακίδες με στρατιωτικά κείμενα και προσωπική αλληλογραφία των στρατιωτών (1ος και 2ος αι. μ.Χ.), όμως και τα νέα ευρήματα που έρχονται συχνά στο φως είναι εξίσου σημαντικά και φωτίζουν πτυχές της καθημερινής ζωής σε ένα ρωμαϊκό στρατόπεδο των πρώτων αιώνων μ.Χ. 
Η ντούγα της φωτογραφίας είναι από πεύκο και σύμφωνα με τους ειδικούς πρέπει να προέρχεται από την Ισπανία. Αυτό που την καθιστά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι ότι φέρει το όνομα του κατασκευαστή κι ενδεχομένως και τον τόπο προέλευσης (ALBIN-NORB, όπου το πρώτο ίσως πρέπει να διαβαστεί ως ALBINUS και το δεύτερο αναφέρεται στον τόπο προέλευσης). Σύμφωνα με το αριθμητικό κάτω από αυτήν την επιγραφή το βαρέλι είχε χωρητικότητα MCC, 1200 δηλαδή, αλλά δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί ούτε η μονάδα μέτρησης ούτε το πιθανό περιεχόμενο του βαρελιού. 

Το τρέχον τεύχος του ZAW / The current issue of ZAW

Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 128:2 (2016)

  • Itamar Kislev, "The Numbers of Numbers: The Census Accounts in the Book of Numbers," 189-204 (abstract)
  • Melissa Ramos, "A Northwest Semitic Curse Formula: The Sefire Treaty and Deuteronomy 28," 205-220 (abstract)
  • Bernard Gosse, "Le texte de I Chr 16 comme réinterprétation davidique de Ps 105,1–15, la réponse des serviteurs et élus de Ps 105,16–46 et la continuité du livre d’Isaïe," 221-232 (abstract)
  • Arie Versluis, "Devotion and/or Destruction? The Meaning and Function of חרם in the Old Testament," 233-246 (abstract)
  • Erasmus Gaß, "Nebukadnezzar ante portas – Zu den babylonischen Interessen in der südlichen Levante," 247-266 (abstract)
  • David Rothstein, "Hezekiah’s Prayer and Childlessness: Variant Forms of a Tradition, as Reflected in LXX, Josephus, and Rabbinic Sources," 267-283 (abstract)
  • Collin Cornell, "What happened to Kemosh?," 284-299 (abstract)

Στο τρέχον τεύχος του Journal of Ancient History / In the current issue of Journal of Ancient History

Journal of Ancient History 4:1 (2016)

  • Hyun Jin Kim, "Herodotean Studies in the Twenty-First Century: developments and directions," 1-15 (abstract)
  • Marc Van De Mieroop, "The Madness of King Rusa: the psychology of despair in eighth century Assyria," 16-39 (abstract)
  • Kevin Clinton, "The Eleusinian Anaktoron of Demeter and Kore," 40-56 (abstract)
  • Benedikt Eckhardt, "The Seleucid Administration of Judea, the High Priesthood and the Rise of the Hasmoneans," 57-87 (abstract)
  • Andrew R. Krause, "Diaspora Synagogues, Leontopolis, and the Other Jewish Temples of Egypt in the Histories of Josephus," 88-112 (abstract)
  • Daniel J. Crosby, "The Case for Another Son of P. Quinctilius Varus: a re-examination of the textual and scholarly traditions around Joseph. BJ 2.68 and AJ 17.288," 113-129 (abstract)



Στο τρέχον τεύχος του HTS / In the current issue of HTS

Hervomde teologiese studies 72:3 (2016)


Hervomde teologiese studies 72:4 (2016)

Παρασκευή 8 Ιουλίου 2016

Η φωτογραφία της ημέρας: το ιερό του Σιλβανού στους Φιλίππους / Photo of the day: Silvanus sanctuary in Philippi

Ιερό του Σιλβανού στους Φιλίππους: επιγραφή με τα ονόματα των cultores Silvani. (Φωτο: Α.Τ.)
Στους πρόποδες της ακρόπολης των Φιλίππων και δυτικά του θεάτρου βρίσκεται το ιερό του θεού Σιλβανού. Σώζονται τέσσερις επιγραφές από το ιερό, από τις οποίες οι δύο είναι κατάλογοι των μελών της λατρείας στην αποικία. Η λατρεία του Σιλβανού είναι μια καθαρά ρωμαϊκή λατρεία και το ιερό του στους Φιλίππους είναι το μόνο γνωστό ως σήμερα στην Μακεδονία. Πρόκειται για μια ιδιωτική λατρεία κι αυτό επιβεβαιώνεται κι από τα ευρήματα των Φιλίππων. Το ιερό είναι σχετικά μακριά από το forum κι οι λάτρεις του θεού δεν προέρχονται κατά πάσα πιθανότητα από τις ανώτερες ομάδες της αποικίας. Πολλοί από αυτούς είναι απελεύθεροι ή δούλοι. Επιπλέον δεν μαρτυρείται κανένα γυναικείο όνομα ανάμεσα σε αυτούς. Στις επιγραφές των Φιλίππων διασώζονται και οι τίτλοι αρκετών αξιωματούχων της λατρείας. Οι sodales του θεού στους Φιλίππους ήταν οργανωμένοι σε ένα collegium το οποίο όπως κι αλλού είχε οργανωμένη ιεραρχία. Αριστερά από τις τέσσερις επγραφές υπάρχουν ίχνη εσοχής όπου ήταν τοποθετημένη κατά πάσα πιθανότητα μεταλλική επιγραφή tabula ansata. O Peter Pilhofer εκτιμά ότι πρέπει να ήταν ο κανονισμός του θιάσου (lex collegii). Oι επιγραφές χρονολογούνται στον 2ο αι. μ.Χ.

Συντήρηση κι αποκατάσταση του Codex Rossanensis / Restoration of Codex Rossasensis


Στην ιστοσελίδα Evangelical Textual Criticism φιλοξενείται  μία σύντομη αλλά εξαιρετικά κατατοπιστική ανάρτηση για τον Codex Rossanensis αλλά και για τους πορφυρούς κώδικες της ΚΔ, μία πολύ ιδιαίτερη κατηγορία βυζαντινών χειρογράφων. 



Διαβάστε επίσης το σχετικό άρθρο στο Realm of History: 

O Giovanni Garbini κι η ερμηνευτική της υποψίας / Giovanni Garbini and the hermeneutics of suspicion

Στην γνωστή ιστοσελίδα The Bible and Interpretation ο Thomas L. Thompson έχει αναρτήσει ένα ενδιαφέρον κείμενο για τη συμβολή του Giovanni Garbini στην ερμηνευτική της Παλαιάς Διαθήκης και κυρίως όσον αφορά στις μινιμαλιστικές αναγνώσεις της:

Πέμπτη 7 Ιουλίου 2016

H φωτογραφία της ημέρας: Εὐτυχῶς τῇ ὑμῶν ἀναστάσει / Photo of the day: Good luck on your resurrection

"Εὐτυχῶς τῇ ὑμῶν ἀναστάσει"
Aυτό το γράφημα βρίσκεται κοντά στην είσοδο της κατακόμβης αρ. 20 της Beth She'arim. H νεκρόπολη της Beth She'arim NA της Haiffa γνώρισε την ακμή της κατά τον 2ο αι. μ.Χ. Στις κατακόμβες της φιλοξενούνται οι τάφοι δεκάδων Ιουδαίων, μεταξύ των οποίων κι εκείνος του ραββίνου Ιούδα του Πατριάρχη. Οι επιγραφές των ταφικών μνημείων (στα αραμαϊκά, ελληνικά και στα αραμαϊκά) καθώς κι οι πολλές παραστάσεις που τα συνοδεύουν ρίχνουν φως στο Ιουδαϊσμό του 2ου αιώνα. 
Το εικονιζόμενο γράφημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς κάνει λόγο για ανάσταση. Είναι η πρώτη φορά που η λέξη απαντά σε ιουδαϊκή επιγραφή (αν και τα ονόματα Αναστάσιος κι Αναστασία χρησιμοποιούνταν από τους Ιουδαίους). Η πίστη, ωστόσο, σε μία μεταθανάτια ζωή υπάρχει σε κάποιες άλλες επιγραφές, όπως για παράδειγμα στην επιγραφή της Regina (CΙJ, Ι,476 "Surgat in aeνom"). Oι εκδότες της επιγραφής της Beth She'arim θεωρούν ότι η επιγραφή γράφηκε από κάποιο συγγενή του νεκρού είτε κατά την ταφή είτε σε κάποια επίσκεψή του εκεί και τη συνδέουν με μία άλλη επιγραφή από την κατακόμβη 20. 

Όταν η μετάφραση σκοτώνει / When translation kills

Ο Άγγλος μεταρρυθμιστής και μεταφραστής της Βίβλου
John Wycliffe (Hulton Archive / Getty Images)
Στην ηλεκτρονική σελίδα του περιοδικού History extra ο Harry Freedman, συγγραφέας του βιβλίου The Murderous History of Bible Translations: Power, Conflict and the Quest for Meaning (Βloomsbury Continuum 2016) έχει αναρτήσει ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο για την τραγική κατάληξη που είχε η προσπάθεια μετάφρασης της Βίβλου σε κάποιες περιπτώσεις κατά το παρελθόν στην δυτική χριστιανοσύνη (θα μπορούσε κανείς να αναφέρει επίσης και τα δικά μας Ευαγγελικά στις αρχές του 20ου αι. εξίσου θανατηφόρα και με παρενέργειες που φτάνουν μέχρι σήμερα):

Το Nag Hammadi στο τρέχον τεύχος του BSR / Nag Hammadi in the current of BSR

Bulletin for the Study of Religion 45:2 (2016)

  • Dylan Michael Burns, "Telling Nag Hammadi's Egyptian Stories," 5-11 (abstract)
  • Brent Nongbri, "Finding Early Christian Books at Nag Hammadi and Beyond," 11-19 (abstract)
  • Eva Mroczek, "True Stories and the Poetics of Textual Discovery," 21-31 (abstract)
  • Tony Burke, "What Do We Talk About When We Talk About the Nag Hammadi Library," 33-37 (abstract)
  • Paul-Hubert Poirier, "The 70th Anniversary of the Discovery of the Nag Hammadi Codices: A Few Remarks on Recent Publications," 33-37 (abstract)
  • Nicola Denzey Lewis, "Rethinking the Rethinking of the Nag Hammadi Codices," 39-45 (abstract)

Acta Theologica Supplement

Acta Theologica Supplement 23 (2016)

Τετάρτη 6 Ιουλίου 2016

Ψηφιοποιημένα χειρόγραφα στο Walters Art Museum / Digitized NT manuscripts at Walters Art Museum

O James Snapp πληροφορεί στο ιστολόγιό του για την εξαιρετική πρωτοβουλία του Walters Art Museum (Baltimore, Maryland) να ανεβάσει σε μορφή pdf μια σειρά από χειρόγραφα της ΚΔ. Εκτός από τα λατινικά, κοπτικά, αραβικά κ.ά. χειρόγραφα στην ψηφιακή συλλογή συμπεριλαμβάνονται πολλά από τα 19 ελληνικά χειρόγραφα που φυλάσσονται στο μουσείο:

Walters 520 (GA Lect 1629): ευαγγελιστάριο, 900.  PDF
Walters 521:  Το αυτοκρατορικό μηνολόγιο  PDF    
Walters 522 (GA 2370):  ευαγγελία, 1000/1100.  PDF              
Walters 523 (GA 2369):  ευαγγέλια, 900.  PDF 
Walters 524 (GA 2373):  ευαγγέλια, 900.  PDF         
Walters 525 (GA 2374):  ευαγγέλια, Πράξεις κι επιστολές, γύρω στα 1300.  PDF            
Walters 528 (GA 2372):  ευαγγέλια, αρχές του 13ου αι.  PDF            
Walters 531 (GA 2375):  ευαγγέλια,  γύρω στα1150.  Τα Ευαγγέλια της Τραπεζούντας.  PDF 
Walters 533 (GA 1022): Πράξεις κι Επιστολές, αρχές του 12ου αι.  PDF    
Walters 535 (GA Lect 1029):  λεξιονάριο του 1594 το οποίο αντέγραψε ο Λουκάς ο Κύπριος, με πολλές μικρογραφίες.  PDF 

Tα εκπληκτικά μωσαϊκά της συναγωγής στην Huqoq / The amazing mosaics of the Huqoq synagogue

Χωρισμός των υδάτων της Ερυθράς Θάλασσας. Ένα μεγάλο ψάρι είναι έτοιμο να καταπιεί τον Αιγύπτιο στρατιώτη.
Φωτο: Oded Balilty, National Geographic
Το περιοδικό National Geographic έχει ένα σύντομο άρθρο για τα ευρήματα στη συναγωγή της Huqoq (5ος αι. μ.Χ., Γαλιλαία). Ήδη κατά τα προηγούμενα έτη η αρχαιολογική ομάδα του UNC-Chapel Hill με επικεφαλής την Jodi Magness έφερε στο φως μέρη του μωσαϊκού αυτής της συναγωγής: δύο σκηνές από τη ζωή του Σαμψών, μία παράσταση της συνάντησης μάλλον του Αρχιερέα με τον Μ. Αλέξανδρο, επιγραφές και παραστάσεις μυθολογικών πλασμάτων. Το φετινό ανασκαφικό τους έργο έφερε στο φως νέες βιβλικές παραστάσεις: την Κιβωτό του Νώε και τον χωρισμό των υδάτων της Ερυθράς Θάλασσας. 


Για να διαβάσετε για τα παλαιότερα ευρήματα πατήστε εδώ και εδώ.


Φωτογραφία της ημέρας: ο Αύγουστος στην Θεσσαλονίκη / Photo of the day: Augustus in Thessaloniki

Octavian Augustus-Thessaloniki Archaeological Museum.jpg
Το εντυπωσιακό αυτό άγαλμα του Αυγούστου βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Φτιαγμένο από μάρμαρο μιμείται τον τύπο απεικόνισης του Αυγούστου "Prima Porta". Βρέθηκε βόρεια της περιοχής του Σαραπείου της πόλης, όπου γνωρίζουμε ότι υπήρχε και ιερό της λατρείας των αυτοκρατόρων.  H άνοδος του Οκταβιανού στο θρόνο της Ρώμης σήμανε και την αρχή μιας περιόδου ειρήνης και πολιτικής σταθερότητας. Έτσι στη Μακεδονία προς τιμήν του εγκαινιάζεται ένα νέο χρονολογικό σύστημα με αφετηρία την 2η Σεπτεμβρίου του 31 π.Χ., ημέρα νίκης στο Άκτιο. Ο Οκταβιανός διαδραμάτισε όμως σημαντικό ρόλο και στη ζωή της Θεσσαλονίκης. Σε αυτόν και στον Μ. Αντώνιο η πόλη χρωστά το προνόμιο της "ελεύθερης πόλης", προνόμιο το οποίο της επέτρεπε να κόβει δικό της νόμισμα και να έχει κάποιες φορολογικές απαλλαγές. Πιθανόν ο Οκταβιανός κι ο Μ. Αντώνιος είναι οι δύο ήρωες που εμφανίζονται με τη μορφή των Διόσκουρων σε παράσταση που σήμερα έχει χαθεί και ήταν τοποθετημένη στην επονομαζόμενη "Χρυσή Πύλη". Με τη νίκη στο Άκτιο πρέπει να συνδέεται και το κολοσσιαίο άγαλμα γυναίκας που στεκόταν σε πλώρη καραβιού (παρόμοιες παραστάσεις συναντάμε σε νομίσματα της εποχής). Τέλος, μία επιγραφή της πόλης κάνει λόγο για αγώνες προς τιμήν του Αυγούστου, οι οποίοι μάλλον θα πρέπει επίσης να συνδεθούν με τη νίκη στο Άκτιο και την καθιέρωση της ακτιακής χρονολόγησης στη Μακεδονία.

Δευτέρα 4 Ιουλίου 2016

Ένας νέος τόμος με μελέτες για τον Παύλο / A new volume with studies on Paul


Κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Vandenhoeck & Ruprecht σε επιμέλεια του Tobias Nicklas ένας τόμος που περιέχει τις μελέτες του γνωστού καινοδιαθηκολόγου Hans Klein σχετικά με την θεολογία και την εξήγηση των παύλειων επιστολών: 


Tobias Nicklas (Ed.), Hans Klein, Entwicklungslinien im Corpus Paulinum und weitere Studien zu Paulustexten (FRLANT), Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2016
440 σελίδες
ISBN 9783525540510
90 ευρώ

Στο τρέχον τεύχος του Acta Theologica / In the current issue of Acta Theologica

Acta Theologica 36:1 (2016)

Νέα ευρήματα για τη μάχη στον Τευτοβούργιο Δρυμό / New evidence regarding the Teutoburg Forest

The 8 new coins discovered at Kalkriese. Photo is Copyright Varusschlacht im Osnabrücker Land, Photo taken by Hermann Pentermann. Used with permission.
Τα 8 χρυσά νομίσματα που βρέθηκαν στην Kalkriese. Copyright Varusschlacht im Osnabrücker Land.
Φωτο: Hermann Pentermann. (www.forbes.com)
Νέα ευρήματα που ήρθαν πρόσφατα στο φως στην περιοχή Kalkriese, στο Osnabrück στην Κάτω Σαξωνία φαίνεται να επιβεβαιώνουν την παλαιότερη θεωρία ότι εκεί πρέπει να έλαβε χώρα η περίφημη μάχη του Τευτοβούργιου Δρυμού, όπου τα γερμανικά φύλα με επικεφαλής τον Αρμίνιο κατατρόπωσαν τρεις ρωμαϊκές λεγεώνες  (XVII, XVIII, XIX) και βοηθητικές μονάδες υπό τον Ρωμαίο στρατηγό Βάρο. Η συντριπτική ήττα των Ρωμαίων στρατωτών (18.000 στρατιώτες σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές), ελάχιστοι από τους οποίους φαίνεται να επέζησαν, επέφερε σημαντικό πλήγμα στο στρατιωτικό γόητρο της Ρώμης, η οποία αναγκάστηκε να ματαιώσει κάθε επέκτασή της ανατολικά του Ρήνου. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι αριθμοί των τριών χαμένων λεγεώνων δεν χρησιμοποιήθηκαν ξανά στο ρωμαϊκό στρατό και σύμφωνα με τον Σουητώνιο ο Οκταβιανός γυρνούσε στο παλάτι και κτυπώντας το κεφάλι του στους τοίχους φώναζε "Βάρε, φέρε μου πίσω τις λεγεώνες μου". 
Η ακριβής τοποθεσία της μάχης δεν ήταν γνωστή, ενώ από τον 18ο αι. κι εξής αποτέλεσε αντικείμενο επιστημονικής έρευνας. Η μάχη μάλιστα κατέστη κεντρικό θέμα στην προπαγάνδα του Γερμανικού εθνικισμού. Στα 1980 ένας ερασιτέχνης ερευνητής ανακάλυψε στην περιοχή Kalkriese μεταλλικά αντικείμενα κι υποστήριξε ότι αυτή πρέπει να είναι η τοποθεσία της φοβερής μάχης. Τα νέα ευρήματα 8 χρυσοί aurei, του 2 π.Χ. έως 5 μ.Χ. φαίνεται να επιβεβαιώνουν την αρχική υπόθεση. Φέρουν παραστάσεις της προτομής του Αυγούστου στη μία πλευρά και των δύο εγγονών του Gaius και Lucius στην άλλη. Παραμένει, ωστόσο, ανοικτό εάν εκεί έγινε η καταληκτική μάχη ή εάν πρόκειται για τη μία από τις τρεις τοποθεσίες, όπου γνωρίζουμε ότι έλαβαν χώρα οι προηγούμενες συρράξεις. 


Φωτογραφία της ημέρας: ο κώδικας Γίγας / Photo of the day: codex Gigas


O Codex Gigas, ένα από τα μεγαλύτερα λατινικά χειρόγραφα της Αγίας Γραφής, γνωστός κι ως κώδικας του Διαβόλου, εξαιτίας της μεγάλης απεικόνισης του διαβόλου σε μία από τις σελίδες του. Περιέχει εκτός από την ΠΔ και την ΚΔ, τα έργα του Ιωσήπου, την Εγκυκλοπαίδεια του Ισιδώρου και μια σειρά από μεσαιωνικά έργα. Χρονολογείται στον 13ο αι. και σύμφωνα με τον θρύλο γράφηκε από έναν μοναχό μέσα σε μια νύχτα με τη βοήθεια του Διαβόλου. Πιθανόν να γράφηκε σε κάποιο μοναστήρι της Βοημίας. Κατά τον 30ετή πόλεμο μεταφέρθηκε στην Στοκχόλμη. Έχει ύψος 1 μέτρο κι υπολογίζεται ότι χρειάστηκε το δέρμα 160 ζώων για να κατασκευαστεί. Σήμερα φυλάσσεται στην Σουηδική Εθνική Βιβλιοθήκη. Δεν είναι γνωστό γιατί οι κατασκευαστές του επέλεξαν να απεικονίσουν τον Διάβολο μέσα στις σελίδες αυτού του ιερού βιβλίου, πάντως αμέσως μετά την απεικόνιση ακολουθούν εξορκισμοί κατά των κακών πνευμάτων. Ιστορίες που συνδέονται με τον κώδικα θέλουν το αρχαίο αυτό χειρόγραφο να φέρνει κακοτυχία και θάνατο στους κατόχους του. 

Αναλυτικές πληροφορίες στη σχετική σελίδα της Σουηδικής Εθνικής Βιβλιοθήκης: Codex Gigas

Κυριακή 3 Ιουλίου 2016

Στο τρέχον τεύχος του Augustinianum / In the current issue of Augustinianum

Augustinianum 55:2 (2015)

  • Angelo Di Berardino, "Women and Spread of Christianity," 305-336 (abstract)
  • Franco Gori, "L’edizione critica delle En. Ps. 101-150 di Agostino," 605-617 (abstract)


Στο τρέχον τεύχος του JRS / In the current issue of JRS

Journal of Roman Studies 105 (2015)

  • Brent D. Shaw, "The Myth of the Neronian Persecution," 73-100 (abstract)
  • Diana Ng, "Commemoration and Élite Benefaction of Buildings and Spectacles in the Roman World," 101-123 (abstract)
  • Heidi Wendt, "Ea Superstitione: Christian Martyrdom and the Religion of Freelance Experts," 183-202 (abstract)

Ένα νέο βιβλίο στη σειρά Ancient Near East Monographs / A new book in the series Ancient Near East Monographs

Αποτέλεσμα εικόνας για Priests and Cults in the Book of the Twelve,Στη σειρά Ancient Near East Monographs κυκλοφόρησε ένα νέο βιβλίο σχετικά με τη λατρεία και το ιερατείο στο Δωδεκαπρόφητο. Η σειρά Ancient Near East Monographs εκδίδεται με την φροντίδα του  Centro de Estudios de Historia del Antiguo Oriente και σε συνεργασία με την SBL και φιλοξενεί μελέτες που ασχολούνται με την αρχαία Εγγύς Ανατολή συμπεριλαμβανομένου και του Ισραήλ. Είναι σειρά με κριτές κι οι μελέτες δημοσιεύονται στα αγγλικά ή στα ισπανικά. Διατίθενται στο διαδίκτυο ελεύθερες σε μορφή pdf:

Lena-Sofia Tiemeyer (ed.), Priests and Cults in the Book of the Twelve, ANEM 14, 2016

Φωτογραφία της ημέρας: το θέατρο της αρχαίας Λάρισας / Photo of the day: the theatre of ancient Larissa



















Ένα από τα μεγαλύτερα αρχαία θέατρα της αρχαίας Ελλάδας βρίσκεται στην θεσσαλική πόλη της Λάρισας. Η πρώτη φάση του θεάτρου χρονολογείται στις αρχές του 3ου π.Χ., φιλοξένησε όμως εκτός από θεατρικές παραστάσεις και τις συναθροίσεις του Κοινού των Θεσσαλών, ενώ στα ρωμαϊκά χρόνια μετατράπηκε σε αρένα. Είχε χωρητικότητα 12.000 θεατών κι ήταν κατασκευασμένο από μάρμαρο. Λειτούργησε για 6 περίπου αιώνες μέχρι περίπου το τέλος του 3ου ή τις αρχές του 4ου αι. μ.Χ. Τον 7ο αι. μ.Χ. υπέστη σοβαρές ζημιές. Άνοιξε ξανά για το κοινό την προηγούμενη εβδομάδα.