Πέμπτη 9 Μαρτίου 2017

Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα αρχαίας κριτικής του κειμένου / An interesting example of ancient

Στο ιστολόγιό του ο Alex Poulos έχει αναρτήσει ένα απόσπασμα της Ομιλίας του Ωριγένη στον Ψαλμό 77, όπου ο αρχαίος εκκλησιαστικός συγγραφέας συζητά ένα ζήτημα κριτικής του κειμένου στο Μτ 13,35. Στα χειρόγραφα, τα οποία έχει στη διάθεσή του ο Ωριγένης, το κείμενο αποδίδει τους παλαιοδιαθηκικούς στίχους στον Ησαΐα. Ο Ωριγένης υποθέτει ότι ένας από τους πρώτους αντιγραφείς αντικατέστησε το όνομα του Ασάφ, που έπρεπε να υπάρχει εδώ, επειδή δεν το γνώριζε. 
Ο Ωριγένης κάνει επίσης ένα πολύ ενδιαφέρον σχόλιο το οποίο αφορά στη σημασία της Γραφής:
"Διὰ τοῦτο εὔλογόν ἐστι τὸν πίστιν ἔχοντα, οὐ τοσοῦτον διὰ τὰς γραφὰς ὅσον διὰ τὸν κόσμον καὶ τὴν τάξιν τὴν ἐν αὐτῷ, <εἰς> τὸν ποιήσαντα τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ τὰ ἐν αὐτοῖς καὶ πιστεύοντα εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν, οὐ τοσοῦτον ἀπὸ τῶν ἀναγνωσμάτων ὅσον ἀπὸ τῆς ἐναργείας ἐκ τῆς δυνάμεως τῶν ἐκκλησιῶν, ἐκ τοῦ πλήθους τῆς ἰσχύος αὐτοῦ κεκρατηκότος τῆς οἰκουμένης, ἔπειτα ἥκειν ἐπὶ τὰ γράμματα, μετὰ τοῦτο πάλιν αἰτεῖν ἀπὸ τοῦ θεοῦ χάριν, ἵνα μὴ παρεκδεξώμεθα τὰ γεγραμμένα."
Α.Τ.: Δηλαδή ο Ωριγένης θεωρεί ότι οι Γραφές είναι βέβαια σημαντικές, δεν μπορούν, ωστόσο, να αποτελέσουν την πρώτη και αποκλειστική αυθεντία. Ο Poulos εκτιμά ότι αυτό οφείλεται στο ότι ο Ωριγένης έχει μπροστά του ένα κείμενο που έχει ένα κείμενο κοινό με όλους, όμως νομίζω ότι εδώ έχει να κάνει με το πώς κατανοείται η Γραφή κι ο ρόλος της μέσα στην Εκκλησία: όχι ως μία αυθεντία έξω από αυτήν που την ορίζει και την επηρεάζει, αλλά ως μία αυθεντία που πηγάζει μέσα από την Εκκλησία. Yπό αυτό το πρίσμα μπορούν ίσως να κατανοηθούν όσα λέει ο αρχαίος εξηγητής για την "δύναμη τῶν ἐκκλησιῶν" ή για την "ἰσχὺ [τοῦ] κεκρατηκότος τὴν οἰκουμένην".

Δεν υπάρχουν σχόλια: